Πολλὲς φορὲς τὶς ὑψηλὲς διδασκαλίες του ὁ Χριστός τὶς ἀπηύθυνε σὲ ἁπλούς ἀνθρώπους ποὺ δὲν εἶχαν κανένα ἐξωτερικὸ χαρακτηριστικὸ ἁγιότητας ἢ θρησκευτικῆς ὑπεροχῆς. Δὲν ἀπέφευγε μάλιστα νὰ συνομιλεῖ καὶ μὲ γυναῖκες, πρᾶγμα τὸ ὁποῖο δὲν θὰ ἔκανε κανεὶς ἀξιοπρεπὴς διδάσκαλος τῆς ἐποχῆς, δεδομένου ὅτι δὲν θεωροῦνταν οἱ γυναῖκες ἰσάξια πρὸς τὸν ἄνδρα πρόσωπα.
Ἐν τούτοις ὁ Χριστός, ἀποκαλύπτοντας καὶ ἐνσαρκώνοντας τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πρὸς ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, βλέπει ἄνδρες καὶ γυναῖκες σὰν πλάσματα τοῦ Θεοῦ, στὰ ὁποῖα θέλει νὰ διδάξει ποιὸς εἶναι ὁ ἀληθινὸς Θεὸς πού ἤρθε νὰ τά λυτρώσει ἀπὸ τὴ δουλεία τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.
Ἡ διήγηση τοῦ Εὐαγγελιστῆ Ἰωάννη μᾶς παρουσιάζει τὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος διερχόταν μὲ τοὺς μαθητὲς ἀπὸ τὴ Σαμάρεια, νὰ συζητᾶ στὴ Συχάρ, στὸ φρέαρ τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ, μὲ μία Σαμαρείτιδα γυναίκα καὶ μάλιστα μὲ μιά γυναίκα, ἡ ὁποία, ὅπως φαίνεται ἀπὸ τὴν συζήτηση, δὲν ὑπῆρξε πολὺ ἐνάρετη καὶ σεμνὴ στὴ ζωή της. Σ’ αὐτὴν τὴν γυναίκα ὁμιλεῖ περὶ τοῦ «ζῶντος ὕδατος» ποὺ δὲν στερεύει ποτέ, «περὶ τῆς ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ» λατρείας τοῦ Θεοῦ καὶ περὶ τῆς μεσσιανικῆς Του ἰδιότητας.
Πρόκειται γιὰ τὴν πιὸ ὑψηλὴ διατύπωση περὶ τοῦ Θεοῦ καὶ περὶ τοῦ τρόπου λατρείας Του τὴν ὁποία δὲν συλλαμβάνει κανεὶς θεωρητικὰ ἀλλὰ ζώντας μέσα στὴν ἀλήθεια καὶ ὁδηγούμενος ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ποὺ εἶναι τό πνεῦμα τῆς ἀληθείας. Πρόκειται σέ τελευταία ἀνάλυση γιά δῶρο τοῦ Θεοῦ πού προσφέρεται διά τοῦ Χριστοῦ στήν ἀνθρωπότητα.
Ἡ ἀλήθεια δὲν εἶναι κατάκτηση τῆς νοητικῆς δυνάμεως τοῦ ἀνθρώπου, δὲν εἶναι τὸ βέβαιο ἀποτέλεσμα μίας σειρᾶς συλλογισμῶν∙ ἀλλ’ εἶναι ἀποκάλυψη Θεοῦ, εἶναι τὸ ἐνσαρκωμένο πρόσωπο τοῦ Λόγου ποὺ διακηρύττει ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι ἡ Ἀλήθεια. Ἡ Ἀλήθεια δὲν εἶναι μία ἰδέα, ἀλλὰ ἕνα πρόσωπο, μία ζωή, ποὺ θυσιάζεται γιὰ νὰ προσφέρει ζωὴ στοὺς ἀνθρώπους.
Ἡ διακήρυξη ὅτι «ἐν πνεύματι καὶ ἀλήθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν τόν Θεόν» μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ὁ τρόπος πού λατρεύουμε τόν Θεό δέν μπορεῖ νά ἔχει καμία σχέση μέ τήν ψεύτικη ἱκανοποίηση τῆς συνειδήσεώς μας, μέ τήν ἐπιφανεικακή τήρηση τοῦ γράμματος τοῦ νόμου, μέ τόν ποσοτικό ὑπολογισμό τῶν πράξεων μας, μέ τήν ὠφελιμιστική σκέψη τῆς ἀμοιβῆς. Ἐπίσης, δέν μπορεῖ νά ἔχει σχέση μέ τήν τυποποίηση τῆς στάσεως μας πρός τόν Θεό μέσα σέ καθιερωμένες καί ξηρές λέξεις ἤ ἐκφράσεις πού δέν ζοῦμε τό περιεχόμενό τους. Τό μήνυμα τῆς περικοπῆς, εἶναι ἕνα μήνυμα ἀπαγκιστρώσεως ἀπό τό νεκρό θρησκευτικό τύπο, στό ὁποῖο κινδυνεύει κανείς νά ἐγκλωβιστεῖ ὅταν ξεχνᾶ τό «πνεῦμα τῆς ἀληθείας».
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
