Πολλοί φιλόσοφοι στή ἀρχαιότητα εἶπαν: «Μὴν κάνεις ὅ,τι δὲν θέλεις νὰ σοῦ κάνουν οἱ ἄλλοι». Σ’ αὐτὴν τὴν ἀρχὴ εἶχαν δεῖ τὸ κλειδὶ γιὰ μιὰ ἁρμονικὴ ζωὴ τῆς κοινωνίας. Ὁ Χριστὸς μὲ τὴν διδασκαλία Του ἄνοιξε νέους ὁρίζοντες καὶ ἔδωσε νέες διαστάσεις στὸν παλαιὸ τοῦτο κανόνα συμπεριφορᾶς. Ἀντὶ γιὰ τὸ ἀρνητικὸ «μὴν κάνεις» τόνισε τὸ θετικό: «Αὐτὸ ποὺ θέλετε νὰ κάνουν οἱ ἄλλοι σὲ σᾶς, αὐτὸ νὰ κάνετε καὶ σεῖς σ’ ἐκείνους».
Ἐπιθυμεῖς οἱ ἄλλοι νὰ σοῦ δείχνουν κατανόηση; Δεῖξε τους πρῶτα ἐσύ. Θέλεις οἱ συνεργάτες σου νὰ εἶναι εἰλικρινεῖς καὶ ἀληθινοί; Ἔτσι πρέπει νὰ εἶσαι ἀπέναντί τους πρῶτος ἐσύ. Ποθεῖς νὰ κυριαρχήσει ἡ δικαιοσύνη; Ἀγωνίσου καὶ σὺ νὰ εἶσαι δίκαιος στὶς συναλλαγὲς καὶ γενικὰ στὶς ἀνθρώπινες σχέσεις σου. Θέλεις, ὅταν πέφτεις σὲ σφάλματα νὰ σὲ συγχωροῦν; Νὰ συγχωρεῖς ὁλόψυχα. Ποθεῖς νὰ σὲ ἐξυπηρετοῦν, νὰ σὲ ἀγαποῦν; Βοήθα ἐσὺ πρῶτος, ἀγάπα ὅσο μπορεῖς πιὸ πολύ.
Συχνὰ οἱ σχέσεις μὲ τοὺς συνανθρώπους μας μπερδεύονται, φθάνουν σὲ δύσκολες, κρίσιμες φάσεις. Ἡ καλύτερη μέθοδος γιὰ νὰ λύνονται οἱ πολύπλοκοι κόμποι παραμένει αὐτὸ ποὺ εἶπε ὁ Χριστός: «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως».
Κι ὅταν οἱ ἄλλοι δὲν ἀνταποκρίνονται; Μπορεῖ νὰ πεῖ κανείς. Μὰ δὲν τὸ κάνεις μὲ τὸν ὄρο ὅτι ὁ ἄλλος θὰ συγκινηθεῖ. Κινεῖσαι ἐντελῶς ἐλεύθερα∙ ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὸ τί θὰ κάνει ὁ ἄλλος. Μέτρο δὲν εἶναι ἡ ἀμφίδρομη συμπεριφορά, ἡ ἐλπίδα ὅτι θὰ προσφέρω μέν, ἀλλὰ καὶ θὰ πάρω. Μέτρο συγκρίσεως γιὰ τὸ χριστιανὸ δὲν εἶναι πῶς ἐνεργοῦν ἢ ἀντιδροῦν οἱ ἄλλοι, ἀλλὰ τί ζητεῖ ὁ Θεός, τί κάνει Ἐκεῖνος. Ὅποιος ποθεῖ νά ἀκολουθήσει μέ συνέπεια τόν Χριστό καλεῖται νά ὑπερβεῖ τόν ἐαυτό του.
Ἡ μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου, ἡ πορεία πρὸς τὴν ἀλλαγή, πρὸς τὴ θέωση, στὴν ὁποία μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκκλησία, δὲν συνίσταται σὲ μιὰ μυστικιστικὴ φυγὴ σὲ εἰδυλλιακὰ περιβάλλοντα, ἀλλὰ περνάει μέσα ἀπὸ τοὺς σκονισμένους καὶ γεμάτους ἀπό ἀναθυμιάσεις πονηρίας καὶ ἀχαριστίας δρόμους τοῦ καθημερινοῦ βίου. Τό πρόβλημα δέν εἶναι πῶς θά τούς ἀποφύγουμε, ἀλλά πῶς μέσα σ’ αὐτούς θά γινόμαστε «υἱοί Ὑψίστου».
Τό βασικό δέ μυστικό γι΄ αὐτό τό ἔργο εἶναι ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ «γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθώς καί ὁ πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί». Ἔτσι ἡ σκληρὴ πραγματικότητα τῆς καθημερινότητας γίνεται τὸ ἀσκητήριό μας∙ ὁ στίβος γιὰ καλύτερες ἐπιδόσεις. Κι αὐτά, ποὺ ἐκ πρώτης ὄψεως φαίνονται λυπηρὰ καὶ σκληρά, μεταβάλλονται σὲ εὐκαιρίες γιὰ νὰ πραγματοποιήσουμε τὸν προορισμό μας.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
