Το Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας εξέδωσε ανακοίνωση για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, με την οποία καταδικάζει την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης και τονίζει ότι υπερασπίζεται και θα υπερασπιστεί το να παραμείνει η Αγία Σοφία δημόσιο μουσείο, ως ένα από καλύτερα διατηρημένα ιστορικά μνημεία και λαμπρό παράδειγμα της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Το ΚΚ Τουρκίας εναντιώνεται σε κάθε παρέμβαση στη δομή του κτιρίου που θα βλάψει την αυθεντικότητά του και καλεί τους κομμουνιστές ανά τον κόσμο να καταδικάσουν αυτήν την απόφαση και την αστική αντιδραστική νοοτροπία πίσω από αυτήν, η οποία συσκοτίζει το μέλλον της εργατικής τάξης της Τουρκίας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν υπέγραψε χθες το διάταγμα που μετατρέπει το Μουσείο της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Το διάταγμα ακολούθησε την απόφαση του Τουρκικού Ανώτατου Δικαστηρίου που ανέτρεψε τον χαρακτήρα του μνημείου που ίσχυε εδώ και 80 χρόνια, ως μουσείου και Μνημείου της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Αναλυτικά η ανακοίνωση έχει ως εξής:
- «Η τρέχουσα συζήτηση για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί ανακινήθηκε εκ νέου από το κόμμα İYİP, το φασιστικό κόμμα της αντιπολίτευσης που είναι σύμμαχος του σοσιαλδημοκρατικού CHP (σ.σ το κεμαλικό κόμμα) στην κοινοβουλευτική αντιπολιτευτική συμμαχία, μέσω μιας διερευνητικής πρότασης στο κοινοβούλιο. Στην πραγματικότητα ήταν μια μακροχρόνια πρόθεση των αντιδραστικών ρευμάτων της Τουρκίας. Η ενέργεια χαίρει της εκτίμησης πολλών βουλευτών των κομμάτων της αντιπολίτευσης, όπως του πρώην προεδρικού υποψηφίου του CHP, Μουχαρέμ Ιντζέ και των νυν δημάρχων διάφορων μεγάλων πόλεων, που συνδέονται με την αντιπολίτευση. Εξ αρχής δεν επικρίθηκε καθόλου από την αντιπολίτευση. Αντίθετα, κάποιοι εκπρόσωποί της, συμπεριλαμβανομένου και των βουλευτών του φιλοκουρδικού HDP, εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους που θα μπορούσαν να προσευχηθούν στην Αγιά-Σοφία.
Αυτό που έκανε το ΑΚΡ ήταν αρχικά να αρνηθεί την κοινοβουλευτική συζήτηση για το θέμα και στη συνέχεια να διατάξει απευθείας το Συμβούλιο της Επικρατείας, που πρακτικά βρίσκεται υπό τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή του ίδιου του Ερντογάν, να ακυρώσει την απόφαση του 1934 για την λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως μουσείου. Αυτό είναι μια απόδειξη της δύναμης της εκτελεστικής εξουσίας στην Τουρκία.
Τελικά, μπορεί κανείς να συμπεράνει πως η τουρκική αστική τάξη έδρασε ενοποιημένα εκκινώντας αυτή τη συζήτηση και συναίνει στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας.
- Η ακύρωση της απόφασης του υπουργικού συμβουλίου του 1934 σήμανε επίσης την άρνηση των προοδευτικών αξιών της αστικής επανάστασης του 1923, δηλαδή του ρεπουμπλικανισμού, της κοσμικότητας και της νεωτερικότητας.
- Ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός του ΑΚΡ έχει μεταμορφώσει κάθε δημόσιο θεσμό στην Τουρκία, μεταξύ αυτών τη νομοθεσία, τα πανεπιστήμια, την εκπαίδευση, τον τύπο και κάθε άλλη πτυχή της δημόσιας ζωής, ώστε να κυριαρχούνται από τους νόμους του Ισλάμ. Το ΚΚΤ έχει θίξει πολλές φορές τον αντεργατικό ρόλο της αντίδρασης και του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, που καταπιέζει την παραμικρή έκφραση αντίστασης της εργατικής τάξης, αντικαθιστώντας την οργανωμένη δύναμη των ενωμένων εργατών με υπάκουες μάζες χωρίς πολιτική συνείδηση. Ο κίνδυνος της αντίδρασης είναι μεγαλύτερος από ό,τι φαίνεται επιφανειακά. Μόλις πριν μια εβδομάδα, ένα εργοστάσιο πυροτεχνημάτων εξερράγη στην Τουρκία, προκαλώντας θανάτους και τραυματίζοντας δεκάδες εργάτες. Ο ιδιοκτήτης, τοπικός επικεφαλής της MUSIAD, της φιλοϊσλαμικής ένωσης καπιταλιστών, δεν τιμωρήθηκε καθόλου στην πραγματικότητα, κι αντ’ αυτού υποστηρίχθηκε από άλλους καπιταλιστές στην περιοχή και τη χώρα. Η ίδια οργάνωση έχει προτείνει “στρατόπεδα εργασίας” ως λύση για να ξεπεραστούν οι απώλειες των κερδών της στη διάρκεια της πανδημίας, προτάσεις που έχει υιοθετηθεί η κυβέρνηση εδώ και λίγες εβδομάδες. Δεν είναι σύμπτωση πως ακριβώς την ίδια εβδομάδα εγκρίθηκε η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Η αστική τάξη της Τουρκίας συστηματικά χρησιμοποιεί χυδαία τη θρησκεία για να επιβάλει τις εργασιακές σχέσεις που επιθυμεί. Τώρα, με δεδομένη τη βαθιά οικονομική κρίση στη χώρα, τη φτώχεια, την ανεργία, την απελπισία και την τεράστια δυσαρέσκεια στις τάξεις των εργατών, οι καπιταλιστές προσπαθούν να αποφύγουν την πολιτικοποίηση των εργατών και την ενίσχυση αριστερών ρευμάτων, καταφεύγοντας ξανά στην αντίδραση.
- Η απόφαση πράγματι εμπεριέχει ένα προκλητικό στοιχείο σε διεθνές επίπεδο. Η πραγματιστική πολιτική του ΑΚΡ, βασισμένη σε καθημερινούς ελιγμούς ανάμεσα στα ρήγματα του ιμπεριαλιστικού συστήματος και η ταλάντευσή του ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, χάνει έδαφος. Η χώρα είναι σε ελεύθερη οικονομική πτώση, με πρωτόγνωρα υψηλά επίπεδα εσωτερικού και εξωτερικού χρέους. Ο Ερντογάν προσπαθεί να ξαναχτίσει την πολιτική διαπραγματευτική του δύναμη απειλώντας άλλες χώρες, όπως είναι οι κινήσεις κατά της Γαλλίας στη Λιβύη, οι στρατιωτικές ενέργειες στο συριακό έδαφος ή η υποδαύλιση εθνικιστικών συγκρούσεων εναντίον της Ελλάδας, αλλά είναι σαφές πως αυτή η δύναμη είναι υπερβολικά περιορισμένη για να τρομάξει τις μεγάλες δυνάμεις ή ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, όπως οι ΗΠΑ, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και άλλες, από τις οποίες η κυβέρνηση εξαρτάται με κάθε τρόπο.
- Η κατεύθυνση που μας δίνει ο προλεταριακός διεθνισμός, όπως καθορίστηκε πριν από 100 και πλέον χρόνια από τους μπολσεβίκους, είναι καθαρή. Οι τριβές μεταξύ των αστικών τάξεων κάθε χώρας, όπως οι εθνικιστικές ή οι θρησκευτικές διαμάχες, ο ανταγωνισμός και οι επίκληση δικαιωμάτων πάνω σε πλουτοπαραγωγικές πηγές, δεν μπορούν να αποτελέσουν έδαφος συζήτησης για τους κομμουνιστές. Το να ερμηνεύσουμε τέτοιες κινήσεις με την ατζέντα της αστικής τάξης θα ήταν απόλυτα παραπλανητικό. Η σύγκρουση δεν είναι μεταξύ του Χριστιανισμού και του Ισλάμ, αλλά μεταξύ αντίδρασης και κοσμικότητας και για την ακρίβεια μεταξύ αστικής τάξης και εργατών.
- Στον πυρήνα του ζητήματος της Αγίας Σοφίας είναι η κυριαρχία της δεξιάς πολιτικής στην Τουρκία, τόσο από την κυβερνητική, όσο και από τις αντιπολιτευτικές συμμαχίες. Είναι άλλο ένα κομμάτι στο παζλ της εξάλειψης της κοσμικότητας από το πολιτικό κλίμα της Τουρκίας. Προωθεί την καταστολή των ισότιμων σκέψεων και του αγώνα. Οι κομμουνιστές ανά τον κόσμο πρέπει να καταδικάσουν αυτήν την απόφαση και την αστική αντιδραστική νοοτροπία πίσω από αυτήν, η οποία συσκοτίζει το μέλλον της εργατικής τάξης της Τουρκίας.
- Το Κομμουνιστικό κόμμα Τουρκίας υπερασπίζεται και θα υπερασπιστεί το να παραμείνει η Αγία Σοφία δημόσιο μουσείο, ως ένα από καλύτερα διατηρημένα ιστορικά μνημεία και λαμπρό παράδειγμα της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Εναντιωνόμαστε σε κάθε παρέμβαση στη δομή του κτιρίου που θα βλάψει την αυθεντικότητά του είναι πράγμα που είναι οικουμενική ευθύνη».
Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας
Η Κεντρική Επιτροπή
11.7.2020
