Γενικά, απόστημα ονομάζεται η συλλογή πύου σε μια κλειστή κοιλότητα την οποία δημιουργεί ο οργανισμός με σκοπό να εγκλωβιστούν μολυσματικά και μη υλικά για να μην εξαπλωθούν στους γύρω ιστούς.
Τα περιεδρικά αποστήματα εντοπίζονται γύρω από τον πρωκτό και είναι συχνότερα στους άνδρες. Εμφανίζονται ως ερυθρές και ευαίσθητες στην ψηλάφηση σκληρίες στο δέρμα του πρωκτού. Το περιεδρικό απόστημα αποτελεί την οξεία φάση μιας ορθοπρωκτικής λοίμωξης, ενώ αντίστοιχα το περιεδρικό συρίγγιο είναι η χρόνια φάση της.
Τα μικρόβια που συνήθως ευθύνονται για αυτές τις λοιμώξεις είναι τα κολοβακτηρίδια E. Coli, ο στρεπτόκοκκος, ο σταφυλόκοκκος κ.α.
Τα περιεδρικά αποστήματα δεν είναι τα μοναδικά στην περιοχή του πρωκτού, είναι όμως τα πιο συχνά. Ανήκουν σε μια γενικότερη κατηγορία αποστημάτων που ονομάζονται Ορθοπρωκτικά.
Η ταξινόμησή τους γίνεται με βάση την ανατομική θέση στην οποία εντοπίζονται.
- Περιεδρικά ή περιπρωκτικά – Περιφερικά του πρωκτού.
Ευθυϊσχιακά – Στον ευθυϊσχιακό βόθρο (μεταξύ πρωκτού και ανελκτήρων μυών)
Υποβλεννογόνια – Μεταξύ του βλεννογόνου του πρωκτού και του έσω σφιγκτήρα.
Ενδοσφιγκτηριακά – Μεταξύ του έσω και του έξω σφιγκτήρα.
Ορθοπυελικά – Πάνω από τους ανελκτήρες μύες.
Αίτια
– Φλεγμονή των θυλάκων των τριχών του πρωκτού.
– Φλεγμονή των σμηγματογόνων και των ιδρωτοποιών αδένων.
– Οι εκδορές που δημιουργούνται από έντονο κνησμό της περιοχής.
– Παθήσεις όπως: η νόσος του Crohn, η ελκώδης κολίτιδα και η φυματίωση του εντέρου.
– Η ραγάδα δακτυλίου και οι αιμορροΐδες.
– Χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα είναι ανάλογα με τη θέση του αποστήματος.
Τα επιφανειακά αποστήματα είναι ιδιαίτερα επώδυνα. Ο πόνος που νιώθει ο ασθενής αυξάνεται με τη βάδιση αλλά και το κάθισμα.
Όταν τα αποστήματα εντοπίζονται σε βαθύτερα σημεία ως προς το δέρμα, μπορεί ο πόνος να είναι ηπιότερος, όμως εμφανίζονται σηπτικά φαινόμενα όπως είναι ο υψηλός πυρετός με ρίγος.
Διάγνωση
Η διάγνωση όταν πρόκειται για επιφανειακά αποστήματα, βασίζεται στο ιστορικό του ασθενή, στην επισκόπηση της περιοχής, στην ψηλάφηση και τη δακτυλική εξέταση. Για βαθύτερα αποστήματα χρειάζεται πρωκτοσκόπηση, διορθικό υπερηχογράφημα και σε ορισμένες περιπτώσεις αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Θεραπεία
Από την εποχή του Ιπποκράτη γνωρίζουμε ότι η θεραπεία του αποστήματος είναι η χειρουργική διάνοιξη. Με τη διάνοιξη το πύον παροχετεύεται και απομακρύνεται από τον οργανισμό. Ο ασθενής ανακουφίζεται άμεσα, τα συμπτώματα υποχωρούν και για την προφύλαξή του από ενδεχόμενη σηψαιμία χορηγούνται αντιβιοτικά.
Ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η διάνοιξη εξαρτάται από τη θέση και τις διαστάσεις του αποστήματος. Τα μικρότερα σε μέγεθος αποστήματα διανοίγονται εύκολα στο ιατρείο με τη χρήση ενός τοπικού αναισθητικού. Για τα μεγαλύτερα αποστήματα είναι απαραίτητη η εισαγωγή του ασθενή στο νοσοκομείο όπου εκεί η διάνοιξη πραγματοποιείται στο χειρουργείο με περιοχική (επισκληρίδιο) ή γενική αναισθησία.
Συγγραφέας Ηλίας Γκινοσάτης
Χειρουργός-Λαπαροσκόπος
Παθήσεις κοιλιακής χώρας & παχυσαρκία,
επιμελητής χειρουργός του Ε.Σ.Υ. στην Α’ χειρουργική κλινική και τη Μονάδα Λαπαροσκοπικής χειρουργικής στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών “Κοργιαλένειο Μπενάκειο” – Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός.
Κιν.:693 22 55 391
