Ένα mega-project, η ολοκλήρωση του οποίου αναμένεται να αναβαθμίσει καταλυτικά τη θέση της Βόρειας Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κέντρου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, προωθούν από κοινού οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Βουλγαρίας.
Πρόκειται για τη σιδηροδρομική σύνδεση έξι λιμανιών των δύο χωρών, Θεσσαλονίκης – Καβάλας – Αλεξανδρούπολης – Μπουργκάς – Βάρνας – Ρούσε, στο πλαίσιο του έργου Rail T-K-A-B-V-R Project, εκτιμώμενης επένδυσης ύψους 3 δισ. ευρώ, που από αρμόδιες πηγές θεωρείται ως το πιο ρεαλιστικό προς υλοποίηση μέρος της λεγόμενης «Σιδοροδρομικής Εγνατίας».
Με την ολοκλήρωση αυτού του σιδηροδρομικού διαδρόμου θα δημιουργηθεί μία εναλλακτική διαδρομή για τη διεθνή διακίνηση των containers, καθώς θα γίνει δυνατή η παράκαμψη των στενών του Βοσπόρου. Στόχος είναι η προσέλκυση φορτίων συνδυασμένων μεταφορών (σιδηρόδρομος/πλοίο) μεταξύ χωρών της Μέσης και Άπω Ανατολής και χωρών της Μαύρης Θάλασσας και της Ανατολικής Ευρώπης, η επίτευξη του οποίου θα αναδείξει την Ελλάδα -και δη τη Β. Ελλάδα- σε διεθνή κόμβο εμπορευματικών μεταφορών για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Θετική η μελέτη βιωσιμότητας
Σύμφωνα με πληροφορίες της Voria.gr, η μελέτη βιωσιμότητας για το project ολοκληρώθηκε πρόσφατα με θετικό αποτέλεσμα και παραδόθηκε στους αρμόδιους υπουργούς των δύο χωρών, οι οποίοι, μάλιστα, συμφώνησαν στη δημιουργία διακρατικής εταιρείας που θα κληθεί να τρέξει το φιλόδοξο project στο οποίο προωθείται η ένταξη και της Ρουμανίας.
Εκτιμάται ότι θα πρέπει να γίνουν δεκαπέντε έργα υποδομής, τα περισσότερα στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων σιδηροδρομικά έργα αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού, εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης και συστήματος ERTMS, καθώς και κατασκευής ελλειμματικών συνδέσεων, λιμενικά έργα και αναβάθμιση/κατασκευή τερματικών σταθμών.
Ενδεικτικά αναφέρονται τα έργα που προωθεί η ΕΡΓΟΣΕ όπως η νέα μονή Σιδηροδρομική Γραμμή μήκους 31,8 χλμ, ύψους επένδυσης 250 εκατ. ευρώ, που θα συνδέει τον εμπορικό λιμένα της Καβάλας με την υφιστάμενη σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη – Αλεξανδρούπολη, στην περιοχή Τοξοτών Ξάνθης, και η ανακαίνιση υποδομής – επιδομής σε εντοπισμένα τμήματα και η εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης – σηματοδότησης – ETCS level 1 σε όλο το τμήμα Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο – Σύνορα Βουλγαρίας, ύψους 160 εκατ. ευρώ.
Για την υλοποίηση του πακέτου των έργων, αρκετά εκ των οποίων έχουν ενταχθεί στο Στρατηγικό Πλαίσιο Επενδύσεων Μεταφορών (Σ.Π.Ε.Μ.) 2014-2025, θα αναζητηθούν πόροι από τη νέα προγραμματική περίοδο (2021-2027) και δη από το πρόγραμμα Συνδέοντας την Ευρώπη (ΔΣΕ/CEF), αλλά και από το πακέτο Γιουνκέρ. Άλλωστε, η αρμόδια επίτροπος της ΕΕ Βιολέτα Μπουλτς είναι ενήμερη και θετική για τον σχεδιασμό, δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί γενικώς τη διασύνδεση των λιμανιών της περιοχής έργα προτεραιότητας καθώς έτσι προωθούνται η διαλειτουργικότητα, η οδική ασφάλεια και οι συνδυασμένες μεταφορές στα Βαλκάνια.
Είναι δε προφανές ότι η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, με τις επενδύσεις που αυτή φέρνει, σε συνδυασμό με τις αντίστοιχες παραχωρήσεις σε ιδιώτες των λιμανιών της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας, για τα οποία έχει ήδη εκφραστεί αμερικανικό ενδιαφέρον, αποτελούν επίσης κινήσεις – κλειδιά για την υλοποίηση του σχεδιασμού. Για την πλήρη ανάπτυξη του project θα πρέπει να ολοκληρωθεί και η δημιουργία εμπορευματικών κέντρων στα τρία λιμάνια – στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη ο σχετικός διαγωνισμός.
Η Μελέτη
Στόχος είναι με την ολοκλήρωση των έργων, σε βάθος 10-15 ετών, ο σιδηρόδρομος να αποσπάσει μεαφορικό έργο που σήμερα πραγματοποιείται μέσω των πλοίων από τα Στενά του Βοσπόρου. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της οικονομικής αξιολόγησης, για τη βιωσιμότητα του έργου απαιτείται να μεταφέρονται μέσω του νέου σιδηροδρομικού διαδρόμου κατά μέσον όρο 250,188 TEUs/έτος. Αυτός ο φόρτος αντιπροσωπεύει μόλις το 5-6% των containers που περνούν ετησίως τα Στενά του Βοσπόρου. Ο ανωτέρω φόρτος μπορεί να μεταφερθεί με την κίνηση περίπου 16 τρένων ημερησίως, ήτοι αριθμός πολύ κάτω από την υφιστάμενη χωρητικότητα του δικτύου.
