Η αναβίωση των εθίμων διατηρεί ζωντανές τις παραδόσεις αιώνων και άρρηκτους τους δεσμούς των κατοίκων κάθε περιοχής με τις ρίζες τους.
Στον Έβρο, το σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών, μία περιοχή με πλούσια λαογραφική παράδοση, η μεταλαμπάδευση των παραδόσεων, των ηθών και εθίμων στις επόμενες γενιές είναι συνυφασμένη με την προσπάθεια των Θρακών να διασώσουν και να διαδώσουν τη θρακική πολιτιστική κληρονομιά.
Ο εορτασμός των Χριστουγέννων, από τις μεγαλύτερες γιορτές του χριστιανισμού, είναι μία ακόμη ευκαιρία για τους κατοίκους της Θράκης να κρατήσουν άσβεστες τις μνήμες του μακρινού παρελθόντος.
Κάλαντα
Αδιαφιλονίκητος πρωταγωνιστής των Χριστουγέννων στον Έβρο, τα «κόλιαντα» (κάλαντα). Είναι χαρακτηριστικό πως τα έθιμα και ειδικότερα οι στίχοι των χριστουγεννιάτικων τραγουδιών διαφοροποιούνται από χωριό σε χωριό ενώ συχνά το περιεχόμενό τους προσαρμόζεται στα μέλη της οικογένειας που επισκέπτονται οι καλαντιστές (αναφορές μέσω των στίχων σε νεογέννητο, ή ευχές για ηλικιωμένο που ασθενεί, ή για μέλος σε ηλικία γάμου κ.ο.κ).
«Κλέβουν» τον γείτονα
Στα χωριά στο βόρειο τμήμα του νομού, τα ξημερώματα της 24ης Δεκεμβρίου ομάδες νεαρών εξακολουθούν να «κλέβουν» από τις αυλές των σπιτιών οτιδήποτε μπορεί να μεταφερθεί (παλιές πόρτες, ζώο και παλαιότερα άμαξες), τα οποία οι ιδιοκτήτες αναζητούσαν σε άλλες γειτονιές, ενώ σήμερα τα βρίσκουν συγκεντρωμένα στην πλατεία του χωριού απ’ όπου τους επιστρέφονται σε κλίμα αστεϊσμών και πειραγμάτων.
9 φαγητά
Στο τραπέζι της παραμονής των Χριστουγέννων εξακολουθούν να υπάρχουν εννέα φαγητά όλα νηστίσιμα (το ψωμί, το κρεμμύδι, το μέλι, το κρασί, το σαραγλί, το καρπούζι λογίζονται ως φαγητό).
Το κάθε φαγητό έχει και έναν συμβολισμό (το καρπούζι μεγάλη παραγωγή όσα τα σπόρια του, το κρασί για να προοδεύσει η οικογένεια όπως αναπτύσσεται η κληματαριά), καθώς κι ένα ζυμωτό ψωμί διακοσμημένο με παραστάσεις από την αγροτική παραγωγή (π.χ. δέμα από σιτάρι, έναν ζυγό εφ’ όσον υπάρχουν ζώα, ή και φιγούρες από τα ζώα).
Ο αριθμός εννέα συμβολίζει την εννεάμηνη κύηση της Παναγιάς και τα φαγητά θυμιατίζονται από την οικοδέσποινα.
Ανήμερα της γέννησης του Χριστού και με το τέλος της νηστείας, στο εορταστικό τραπέζι υπάρχει κοτόπουλο, συνήθως μαγειρεμένο με λάχανο τουρσί, γιατί το συγκεκριμένο πουλερικό σκαλίζει το χώμα προς τα πίσω όπως προς τα πίσω θα μείνει και ο παλιός χρόνος στις επόμενες ημέρες.
Τα κόλιαντα ηχούν από τους μικρούς καλαντιστές από νωρίς το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων έως και το μεσημέρι, μόνο που σήμερα οι κουλουρίτσες, τα καρύδια, τα σύκα και τα κομμάτια κρέατος που συγκέντρωναν στο παρελθόν και κρεμούσαν σε μία βέργα από κρανιά, έχουν αντικατασταθεί από χαρτζιλίκι και γλυκίσματα.
