Σε «καραντίνα» μπαίνει σύμφωνα με τους ανθρώπους της αγοράς η μέθοδος της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων εξαιτίας του κορονοϊού. Η πανδημία που έκλεισε επιχειρήσεις, σύνορα και κόσμο στο σπίτι έχει αρνητικές επιπτώσεις σε όλους εκείνους που εκμεταλλεύονται μέχρι σήμερα επιχειρηματικά κάποιο ή κάποια ακίνητα. Η αλλαγή του κλίματος είναι εμφανής και η μεταστροφή των ιδιοκτητών ακινήτων από βραχυχρόνια μίσθωση προς μακροχρόνια μίσθωση των ακινήτων τους είναι έντονη τους τελευταίους μήνες, όπως αναφέρουν στην «ΜτΚ» μεσίτες και εκπρόσωποι εταιριών που διαχειρίζονται σπίτια που προορίζονται για Airbnb και άλλες παρόμοιες πλατφόρμες. Υπάρχουν βέβαια και εκείνοι που σχολιάζουν πως η βραχυχρόνια μίσθωση ήταν μια «μόδα που πέρασε», ένα φαινόμενο που έκανε στην Ελλάδα την εμφάνισή του την περίοδο της οικονομικής κρίσης για συγκεκριμένους λόγους. Ο βασικότερος εκ των οποίων να βγάζει ένα ακίνητο τα έξοδά του από το να παραμένει αναξιοποίητο και να κοστίζει στον ιδιοκτήτη του, και που τώρα δεδομένης της απουσίας τουριστών αλλά και της αβεβαιότητας που προκαλούν οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας στα ελληνικά νοικοκυριά, μπορεί να εξασφαλίσει ένα σίγουρο μηνιαίο έσοδο.
Είναι χαρακτηριστικό πως ενώ μέχρι πριν λίγους μήνες τα διαθέσιμα σπίτια για μακροχρόνια μίσθωση στον εμπορικότερο δρόμο της Θεσσαλονίκης, την οδό Τσιμισκή ήταν είδος υπό εξαφάνιση, τις τελευταίες εβδομάδες όλο και περισσότερα «ενοικιαστήρια» αναρτώνται σε προσόψεις πολυκατοικιών και κολώνες της ΔΕΗ, ενώ σπανίζουν οι τουρίστες με τις βαλίτσες στα στενά και τα σοκάκια. Όπως αναφέρουν άνθρωποι του real estate, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα περισσότερα από 70 ακίνητα πλήρως εξοπλισμένα και ανακαινισμένα διατέθηκαν για μακροχρόνια μίσθωση. «Υπάρχει έντονη διαθεσιμότητα. Η διαθεσιμότητα είναι σταθερά ανοδική» εξηγεί ο Άγγελος Πασαλίδης, πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Θεσσαλονίκης. «Είναι γεγονός πως ο κόσμος από την βραχυχρόνια μίσθωση στρέφεται στην μακροχρόνια μίσθωση. Ένα άλλο φαινόμενο που παρατηρούμε είναι η ωριμότητα εκείνων που ζητούν σπίτι. Νοικιάζουν έναν χώρο με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα» εξηγεί. Σύμφωνα με τον ίδιο, πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων που επένδυσαν σε αυτά, εξοπλίζοντάς τα και ανακαινίζοντάς τα πλήρως αντιλαμβάνονται πως η μίσθωση ενός ακινήτου δεν μπορεί να αποφέρει σε κάποιον τα έσοδα που θα έφερνε το ίδιο ακίνητο από την επιχειρηματική δραστηριότητα που ανέπτυσσε ο ιδιοκτήτης μέσω της βραχυχρόνιας μίσθωσης. «Για το λόγο αυτό και μέχρι να αποκατασταθεί η τάξη και να έρθουν και πάλι τουρίστες στην πόλη επιλέγουν να κάνουν μικρά συμβόλαια, μέχρι και δυο χρόνια και μετά να ξαναγυρίσουν στην μέθοδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης» λέει ο κ. Πασαλίδης. Η παραπάνω εικόνα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Μεσιτών Θεσσαλονίκης δεν συναντάται μόνο στο κέντρο της πόλης αλλά στο σύνολο του πολεοδομικού συγκροτήματος, σε περιοχές όπως η Καλαμαριά, ο Εύοσμος, η Μενεμένη κ.α. Ο ίδιος πάντως εκτιμά πως από τον Σεπτέμβρη οπότε και θα επιστρέψουν οι φοιτητές η πληθώρα επιλογών που έχουν οι ενδιαφερόμενοι ενοικιαστές θα περιοριστεί.
Τουρίστες ούτε για δείγμα
Όμως και οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που μισθώνουν ακίνητα μέσω κάποιας πλατφόρμας ή απευθείας με τους ενδιαφερόμενους επιθυμούν να «φρενάρουν» την βραχυχρόνια μίσθωση, εκτιμώντας πως η δουλειά που πρέπει να καταβάλλουν για να είναι τα σπίτια διαθέσιμα και καθαρά για φιλοξενία είναι μεγαλύτερη από το τελικό όφελος. Όπως αναφέρει στην «ΜτΚ» ιδιοκτήτης ακινήτου που το μίσθωνε μέσω Airbnb «όλο το καλοκαίρι έχω μόνο μια κράτηση που συμπίπτει με την περίοδο που θα πάω διακοπές. Καλύτερα να μην την είχα και να έμενε το σπίτι άδειο» λέει χαρακτηριστικά. Βέβαια, υπάρχουν και οι εξαιρέσεις καθώς ορισμένοι ιδιοκτήτες ακινήτων της Θεσσαλονίκης για την περίοδο της καραντίνας και ειδικότερα τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο τα μίσθωναν σε επαγγελματίες και εκείνους που ήθελαν να διανυκτερεύσουν κάπου, αλλά δεν είχαν την επιλογή κάποιου δωματίου ξενοδοχείου, τα οποία επίσης παρέμεναν κλειστά.
«Η εικόνα θα ξεκαθαρίσει στις 15 Ιουλίου, οπότε και θα ανοίξει τελείως ο τουρισμός» εκτιμά ο Κώστας Γεωργάκος, πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτίμησης Ακινήτων στη Θεσσαλονίκη. Ο ίδιος βέβαια, υποστηρίζει πως ο «Σεπτέμβρης θα είναι δύσκολος». Εξηγεί συγκεκριμένα ο κ. Γεωργάκος: «Η Θεσσαλονίκη τα τελευταία χρόνια ήταν τουριστικός προορισμός για Βαλκάνιους επισκέπτες. Στους δρόμους δεν κυκλοφορούν ούτε Σέρβοι, ούτε Βούλγαροι, ούτε Σκοπιανοί οι οποίοι μίσθωναν ακίνητα Airbnb. Εδώ και καιρό υπήρχε η τάση να μετατραπούν τα διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης σε διαμερίσματα μακροχρόνιας μίσθωσης. Απλώς ο κορονοϊός επιτάχυνε τις εξελίξεις. Το Airbnb άνθισε στην Ελλάδα την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Ήταν ανάγκη και στην συνέχεια μια μόδα της εποχής. Όταν ο Έλληνας ξεκίνησε να πατάει ξανά στα πόδια του, άρχισε να αντιλαμβάνεται πως ίσως δεν αξίζει ένας τέτοιος κόπος. Δεν είναι εύκολη υπόθεση η διαχείριση ενός ακινήτου» λέει ο κ. Γεωργάκος. Και συνεχίζει: «Προσωπικά έχω πέντε ακίνητα που οι ιδιοκτήτες τους αναζητούν μόνιμους ενοικιαστές». Σύμφωνα με τον κ. Γεωργάκο αυτός είναι ο βασικός λόγος για την εμφάνιση πολλών διαθέσιμων, προσεγμένων και επιπλωμένων διαμερισμάτων, κυρίως στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, την περιοχή του Ποσειδωνίου, την Β. Όλγας. «Στα ακίνητα αυτά επενδύθηκαν λεφτά. Επειδή δεν έγινε απόσβεση οι ιδιοκτήτες ζητούν αρκετά χρήματα για να τα μισθώσουν» τονίζει ο κ. Γεωργάκος.
Πέφτουν τα ενοίκια
Άνθρωποι της αγοράς πάντως, εκτιμούν ότι το 70% των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Θεσσαλονίκη είναι διαθέσιμα για βραχυχρόνια μίσθωση. «Είναι υπερτριπλάσια σε σχέση με την περίοδο προ κορονοϊού» εξηγεί από την πλευρά του ο αρχιτέκτων μηχανικός, Αντώνης Σεμερτζίδης. «Η τάση της περιόδου είναι η επιστροφή στην αστική μίσθωση» ισχυρίζεται ο κ. Σεμερτζίδης και συμπληρώνει πως η μεγάλη διαθεσιμότητα που προκύπτει από εδώ και στο εξής σε κάποια περιοχή, θα έχει ως αποτέλεσμα να πέσουν οι τιμές των ενοικίων προς τα κάτω.
Από την πλευρά του, ο Τάσος Τσαϊρίδης, sales & revenue manager εταιρίας που διαχειρίζεται ακίνητα εξηγεί πως η παραπάνω τάση είναι εντονότερη το τελευταίο δίμηνο. «Αυτό οφείλεται κυρίως στην απουσία τουριστών που έχει ως αποτέλεσμα οι πληρότητες των διαμερισμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης να είναι χαμηλές. Υπάρχει μια μικρή κινητικότητα τα Σαββατοκύριακα» λέει ο κ. Τσαϊρίδης και εκτιμά πως προσεχώς «θα αποσυρθούν κι άλλα ακίνητα».
Η Ε.Π. είναι ιδιοκτήτρια διαμερίσματος που διατίθεται για βραχυχρόνια μίσθωση. Μιλώντας για τις επιπτώσεις του κορονοϊού αναφέρει πως ενώ ετησίως έχει 70 κρατήσεις, μέχρι σήμερα από την αρχή του έτους και για το υπόλοιπο του καλοκαιριού έχει μόλις 12. «Πολλοί συνάδελφοι επιλέγουν την μακροχρόνια μίσθωση γιατί δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον» λέει χαρακτηριστικά.
Υπολογίζεται πως ο αριθμός των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Θεσσαλονίκη κυμαίνεται μεταξύ 1800-2200.
«Χάσαμε τα πάντα» λέει ο συνιδρυτής της Airbnb
Οι αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού στα ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης και στις πλατφόρμες που δραστηριοποιούνται σε αυτό το αντικείμενο δεν είναι φαινόμενο ελληνικό, αλλά παγκόσμιο. Είναι χαρακτηριστική η φράση του CEO της Airbnb, Brian Chesky. «Μας πήρε 12 χρόνια για να κατασκευάσουμε την Airbnb και χάσαμε σχεδόν τα πάντα σε τέσσερις έως έξι εβδομάδες», δήλωσε ο κ. Chesky σε συνέντευξή του στο CNBC. Σύμφωνα με έρευνα του Spitogatos.gr για τον αριθμό διαθέσιμων ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων στα μέσα Απριλίου σε σχέση με τα μέσα Μαρτίου 2020, παρατηρείται τάση αύξησης των διαθέσιμων ακινήτων προς μακροχρόνια μίσθωση. Από την έρευνα προκύπτει πως η άνοδος της προσφοράς σημειώθηκε σε όλη την Ελλάδα με πρωταγωνιστές τα αστικά κέντρα. Στο νομό Αττικής για παράδειγμα, η μεγαλύτερη αύξηση διαθέσιμων διαμερισμάτων προς ενοικίαση καταγράφεται στο δήμο Πειραιά και είναι της τάξης του 27,20%. Ακολουθούν τα προάστια Πειραιά με ποσοστό 25,80% και ο δήμος Αθηναίων με ποσοστό 7,11%. Στην υπόλοιπη ελληνική επικράτεια, την πρωτιά καταλαμβάνει ο νομός Λαρίσης με ποσοστό αύξησης 26,6% και ακολουθούν ο Βόλος με 23,53, το Ηράκλειο Κρήτης με 20,30%, η Θεσσαλονίκη με 16,10% και ο νομός Ρεθύμνου με 10,20%.
