Η σαΐτα (Platyceps najadum), η καλλονή των φιδιών, είναι ένα πανέμορφο ημερόβιο και ασύγκριτα γρήγορο φίδι που κυνηγά επίμονα την λεία του για μεγάλες αποστάσεις.
Θεωρείται το γρηγορότερο φίδι της Ελλάδας και σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, πολλές φορές, λόγω της αναρριχητικής του ικανότητας και ταχύτητας που διαθέτει, δίνει την εντύπωση ότι «πετάει»!
Είναι ένα λεπτοκαμωμένο, μεσαίου μεγέθους φίδι, με μήκος σώματος που μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 135 εκατοστά. Το χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι οι μαύρες κηλίδες στα πλάγια του λαιμού του και το λεπτεπίλεπτο σώμα του.
Το συναντούμε, κυρίως, σε πετρώδεις και βραχώδεις περιοχές με χαμηλή βλάστηση μακκία.
Αν και εδαφόβιο, σκαρφαλώνει επιδέξια σε θάμνους, βράχια και πετρότοιχους και όταν ενοχληθεί συσπειρώνεται και εκτινάσσεται σαν ελατήριο για να ξεφύγει.
Ο πληθυσμός του εξαπλώνεται σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και σε ορισμένα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.
Ζευγαρώνει την άνοιξη και τα θηλυκά γεννούν το καλοκαίρι 3 έως 16 αυγά.
Η διατροφή του βασίζεται στις σαύρες, τα μικρά θηλαστικά και μεγαλόσωμα έντομα.
Η σαΐτα δεν έχει δηλητήριο και είναι εντελώς ακίνδυνη για τον άνθρωπο.
Οι άμεσες απειλές για τη σαΐτα είναι οι ίδιες με κάθε είδος φιδιού και γενικότερα ερπετού και είναι ιδιαίτερα έντονες καθώς τα φίδια καταδιώκονται και θανατώνονται, επειδή λανθασμένα πιστεύεται ότι είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο, ενώ σημαντικές είναι και οι απώλειες στο οδικό δίκτυο.
Στην πραγματικότητα συντελούν στην ισορροπία του οικοσυστήματος και προστατεύουν τις καλλιέργειες αλλά και τη δημόσια υγεία, αφού τρέφονται κυρίως με τρωκτικά και μεγάλα έντομα.
Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι στην αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν φίδια για τη θεραπεία ασθενειών και είναι το σύμβολο του Ασκληπιού, που χρησιμοποιείται στην ιατρική μέχρι και σήμερα.
