Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και αποτελεί την κύρια εκδήλωση του ΟΗΕ από το 1972 για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Η προστασία του περιβάλλοντος έχει τεράστιες επιπτώσεις στον τρόπο ζωής και στη δομή της σύγχρονης κοινωνίας. Η ραγδαία αστικοποίηση στη χώρα μας καθιστά το πρόβλημα της σχέσης πόλης-περιβάλλοντος κυρίαρχο. Ο υπαίθριος αστικός χώρος της ελληνικής πόλης, ο χώρος ανάμεσα στα κτίριά της όπου ανέκαθεν αναπτυσσόταν η δημόσια ζωή, έχει υποβαθμιστεί και συρρικνωθεί αλλά και σε ποικίλες περιπτώσεις ιδιωτικοποιηθεί κατά τα μεταπολεμικά χρόνια. Οι δρόμοι έχουν μετατραπεί σε τάφρους κυκλοφορίας και στάθμευσης οχημάτων με ανύπαρκτα πεζοδρόμια. Οι λιγοστές πλατείες όταν δεν λειτουργούν ως πάρκινγκ καταλαμβάνονται όλο και περισσότερο από παράνομα κτίσματα, στέγαστρα και τραπεζοκαθίσματα ιδιωτικών επιχειρήσεων. Οι χώροι πρασίνου λιγοστεύουν επικίνδυνα ή υποφέρουν από εγκατάλειψη.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος ο Δήμος Αλεξανδρούπολης καλείται να επικεντρωθεί σε νέες μορφές σχεδιασμού της πόλης σε συνάρτηση με μια σύγχρονη προσέγγιση της ανάπτυξης και του περιβάλλοντος, με την ανάδειξη του ρόλου τους στην ισόρροπη ανάπτυξη του χώρου. ¨Ένας σχεδιασμός που θα αφορά ζητήματα της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, θα ενθαρρύνει την ήπια κινητικότητα , θα ελαχιστοποιήσει τη χρήση του αυτοκινήτου και γενικότερα να μπορεί να προωθήσει εναλλακτικούς και ήπιους τρόπους μετακίνησης. Μια πόλη που θα διαθέτει ένα ήπιο οδικό περιβάλλον και να προσφέρει στους κατοίκους της απεριόριστη κινητικότητα με φιλικά στο περιβάλλον μέσα μεταφοράς, ώστε να μπορούν οι κάτοικοι να διαβιούν στον σύγχρονο τρόπο ζωής χωρίς ή με την ελάχιστη χρήση αυτοκινήτου. Ζητούμενο η ενίσχυση των βιώσιμων τρόπων μετακίνησης, όπως το βάδισμα, το ποδήλατο, η δημόσια συγκοινωνία και των συνδυασμένων μετακινήσεων αυτών των τρόπων με το αυτοκίνητο, ώστε να περιοριστεί το μεταφορικό του έργο και η Αλεξανδρούπολη να γίνει μια πόλη πιο καθαρή, ήσυχη, ασφαλής και παραγωγική.
Αν φανταστούμε την πόλη της Αλεξανδρούπολης σε 20 χρόνια, πώς θα θέλαμε να είναι. ένα μέρος που τα παιδιά θα μπορούσαν να παίζουν ασφαλή; Όπου ο αέρας είναι καθαρός; Όπου θα μπορείς να κάνεις βόλτα κάνοντας τα ψώνια σου; Ένα μέρος με περισσότερα πάρκα και πράσινο; Ένα μέρος με επιχειρήσεις που ευημερούν; Όμως πώς θα υλοποιηθεί αυτό το όραμα;. Ένας τέτοιος σχεδιασμός θα πρέπει να αναπτυχθεί παίρνοντας για παράδειγμα υπάρχουσες πρακτικές Ευρωπαϊκών πόλων στις οποίες εφαρμόζονται πολλές από τις πτυχές, που καλύπτονται από ένα σχέδιο βιώσιμης αστικής κινητικότητας. ενθαρρύνει τη χρήση ανανεώσιμων πόρων ενθαρρύνει τη χρήση ανανεώσιμων πόρων
Ενδεικτικές προτάσεις – καλές πρακτικές
- Χάραξη και σήμανση ποδηλατοδρόμων – νέες ή βελτιωμένες υποδομές για ποδήλατα
- Δηµιουργία πράσινων-πολιτιστικών διαδροµών σε ζωτικές περιοχές της πόλης ,θαλάσσια µέτωπα, µνηµεία, ιστορικούς τόπους κ.ά.
- Ανάπτυξη κουλτούρας που θα προάγει μια θετική στάση για την άσκηση και την υγεία του πληθυσμού. Σχεδιασμός προγραμμάτων μαζικής άθλησης για όλες τις ομάδες και τα ηλικιακά στρώματα του πληθυσμού, διοργάνωση αθλητικών αγώνων μαζικού/ λαϊκού χαρακτήρα (τοπικής ή πανελληνίας εμβέλειας), αναβίωση παλαιών ομαδικών παιχνιδιών γειτονιάς κ.ά. Στο σημείο αυτό αξίζει η αναφορά στα λόγια του διευθυντή παγκόσμιων συνεργασιών του WFF, Γιόσεμ Φέρμπεμ: «Από ένα Κυριακάτικο παιχνίδι στο πάρκο μέχρι τα μεγάλα τουρνουά, όλα τα αθλήματα βασίζονται στη γενναιοδωρία της φύσης. Όλες οι αθλητικές οργανώσεις έχουν την ευθύνη να φροντίζουν το περιβάλλον και να εμπνέουν εκατομμύρια οπαδούς και παίκτες σε όλο τον κόσμο σχετικά με τη βιωσιμότητα και τη φύση».
- Χαρακτηρισμός περιοχών περιορισμένης ταχύτητας / καθορισμός γειτονιών «χωρίς αυτοκίνητο» / δηµιουργία ζωνών χαµηλών εκποµπών.
- Κατασκευή θέσεων πάρκων ποδηλάτων.
- Δημιουργία υπηρεσιών ενοικίασης ποδηλάτων στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
- Ζώνες μειωμένης ταχύτητας οχημάτων γύρω από τα σχολεία
- Ανάπτυξη συστημάτων και εξοπλισμού για τη μέτρηση της ποιότητας του αέρα στους δημόσιους χώρους (στην κατεύθυνση αυτή σημαντική μπορεί να είναι η συνδρομή του Δ.Π.Θ. και των αντίστοιχων πανεπιστημιακών του σχολών).
- Οργάνωση τακτικών συσκέψεων και ερευνών γνώμης σχετικά με τις δημόσιες απόψεις και τις ιδέες των πολιτών.
Κλείνοντας, αξίζει να τονισθεί ότι η βιωσιμότητα του περιβάλλοντος σε βάθος χρόνου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία. Μια οικονομική ανάπτυξη που για να είναι περιβαλλοντικά βιώσιμη πρέπει να έχει ως σημείο αναφοράς την Αειφόρο Ανάπτυξη (έλεγχος της ρύπανσης, διατήρηση και ενίσχυση της βιοποικιλότητας και των υδάτινων πόρων, σεβασμός στους πολίτες και το τοπικό τους περιβάλλον, συνεχής παρακολούθηση και έλεγχος).
*. Εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής, MSc.
[email protected] – https://blogs.sch.gr/nikitpapa/
