Η κρεατινίνη είναι ένα αζωτούχο προϊόν του μεταβολισμού που παράγεται σε καθημερινή βάση και αποβάλλεται από τον ανθρώπινο οργανισμό. Η φυσιολογική απομάκρυνση της κρεατινίνης από το σώμα προϋποθέτει την καλή λειτουργία των νεφρών, τα οποία λειτουργούν ως το απεκκριτικό φίλτρο των άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων (ΙΜΟΠ), η αιματολογική εξέταση για την κρεατινίνη και την ουρία αίματος χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της λειτουργίας των νεφρών. Σε κάποιες περιπτώσεις, είναι χρήσιμη η εκτίμηση της κρεατινίνης ούρων.
Πότε γίνεται η εξέταση;
Η εξέταση της κρεατινίνης είναι χρήσιμη σε πολλές περιπτώσεις, όπως:
- Ως εξέταση ρουτίνας στον προληπτικό έλεγχο υγιών ατόμων, καθώς και στον διαγνωστικό έλεγχο των ασθενών που πάσχουν από οξέα ή χρόνια νοσήματα.
- Σε χρόνιες παθήσεις που επηρεάζουν τα νεφρά (όπως ο διαβήτης), η κρεατινίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για την παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου όσο και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.
- Στην αξιολόγηση της νεφρικής λειτουργίας πριν από τη διενέργεια εξετάσεων, όπως η αξονική τομογραφία. Συχνά, στις εξετάσεις αυτές, χρειάζεται να χορηγηθούν φάρμακα που μπορεί να επιδεινώσουν κάποια προϋπάρχουσα νεφρική ανεπάρκεια.
Στην εκτίμηση των ασθενών πριν από την έναρξη θεραπειών που μπορεί να επηρεάσουν τη νεφρική λειτουργία (χημειοθεραπευτικά, αντιφλεγμονώδη κ.ά.).
Δεδομένου ότι η κρεατινίνη παράγεται και αποβάλλεται με ένα σχετικά σταθερό ρυθμό από το σώμα, η ανίχνευση της ποσότητάς της στα ούρα βοηθά στην αξιολόγηση της λειτουργίας των νεφρών ή άλλων διαταραχών του ουροποιητικού συστήματος.
Οι μετρήσεις κρεατινίνης, σε συνδυασμό με την ηλικία, το βάρος και το φύλο του ασθενούς, χρησιμοποιούνται στον υπολογισμό της σπειραματικής διήθησης των νεφρών, η οποία είναι μια διαγνωστική εξέταση για εκτίμηση της νεφρικής βλάβης.
Ποια είναι η προετοιμασία για την εξέταση;
Δε χρειάζεται κάποια ειδική προετοιμασία. Για την εκτίμηση της κρεατινίνης αίματος χρειάζεται μία απλή αιμοληψία μικρής ποσότητας αίματος. Για την κρεατινίνη ούρων συλλέγεται δείγμα σε ένα ουροδοχείο.
Ποια είναι η διαδικασία της εξέτασης;
Μετά τη συλλογή των δειγμάτων, αυτά θα μεταφερθούν στο βιοχημικό εργαστήριο. Με τη χρήση ειδικών αναλυτών, γίνεται η εκτίμηση της κρεατινίνης στο υπό εξέταση δείγμα.
Ποια είναι τα αποτελέσματα της εξέτασης;
Οι φυσιολογικές τιμές κρεατινίνης αίματος είναι 0,7-1,3 mg/dl για τους άντρες και 0,6-1,1 mg/dl για τις γυναίκες (μικρές διαφορές μπορεί να υπάρχουν από εργαστήριο σε εργαστήριο). Εκτός από το φύλο, τα επίπεδα κρεατινίνης φυσιολογικά επηρεάζονται και από τη μυϊκή μάζα, τη διατροφή, την πρόσληψη νερού αλλά και τη θερμοκρασία.
Τα αυξημένα επίπεδα κρεατινίνης στο αίμα υποδεικνύουν δυσλειτουργία στα νεφρά και την ικανότητά τους να απομακρύνουν τοξίνες και άλλα υπολείμματα από τον οργανισμό.
