Ζούμε στιγμές μετάβασης. Για πολλούς ανθρώπους που κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας καλλιέργησαν το σκεπτικό της ανθεκτικότητας (resilience), δεν αποτελεί έκπληξη αυτό το σοκ που δέχεται η παγκοσμιοποιημένη οικονομία και η κοινωνία μας, καθώς και οι επιπτώσεις του στην τοπική κοινωνία μας. Μπορεί να μην γνωρίζαμε με ποια ακριβώς μορφή θα ερχόταν, αλλά το περιμέναμε.
Προετοιμαζόμασταν εδώ και χρόνια, και τώρα είναι η ώρα όπου οι δεξιότητες, οι διαδικασίες, οι προσπάθειες οικοδόμησης της ανθεκτικότητας και -πάνω απ ‘όλα- οι ιστορίες και το πνεύμα του μεταβατικού κινήματος είναι τόσο αναγκαίες. Η κοινωνία μας έχει ανάγκη να ακούσει και να διαβάσει θετικές και πρακτικές λύσεις και ένα όραμα για ένα μέλλον που είναι πιο απλό, πιο χαρούμενο, άφθονο και συνδεδεμένο. Αυτό είναι ένα τόσο σημαντικό φάρμακο για την ανθρώπινη ψυχή σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Τόσο σημαντικό, όσο και η θεραπεία για την πανδημία αυτή καθαυτή.
Η ανθρωπότητα έχει έναν κοινό, ευγενή σκοπό: την προστασία των πιο ευάλωτων ατόμων της κοινωνίας, από σωματική και οικονομική άποψη. Εδώ και ημέρες βλέπουμε ένα κύμα συμπόνιας, αλληλεγγύης και ελπίδας στα μπαλκόνια της Ιταλίας, τις πολυκατοικίες της Κίνας και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε ολόκληρο τον κόσμο. Παρά τη φυσική απομόνωση του κατ’ οίκον περιορισμού, πολλοί από εμάς αισθανόμαστε πιο συνδεδεμένοι από ποτέ. Παίρνουμε το χρόνο να επικοινωνήσουμε με τους γείτονές μας και να επανασυνδεθούμε με την οικογένεια και τους φίλους μας, μέσω βιντεοκλήσεων ή κρατόντας αδέξια την απόσταση των δύο μέτρων.
Πολύ σύντομα θα κληθούμε να δημιουργήσουμε νέες συνδέσεις, νεες ροές και νέες πραγματικότητες μέσα στις κοινότητές μας, οι οποίες αποτελούνται ως επί το πλείστον από ανθρώπους της επιβίωσης: εργαζόμενους που δε μπορούν ξαφνικά να πάνε στις δουλειές τους, ανθρώπους του μεροκάματου, ανέργους, συνταξιούχους. Ας μην εκπλαγούμε, λοιπόν, αν σε λίγες εβδομάδες δούμε γειτονιές να δημιουργούν δίκτυα αμοιβαίας ενίσχυσης, κηπουρούς να φυτεύουν λαχανικά σε δημόσιες εκτάσεις (όπου αυτές απέμειναν) και τοπικά εστιατόρια να συνεργάζονται με τοπικούς παραγωγούς για την παροχή θρεπτικών γευμάτων για όσους τα έχουν περισσότερη ανάγκη.
Αυτό το σενάριο είναι εξαιρετικά πιθανό, ιδίως αν η δυναμικότητα των επίσημων κοινωνικών δομών του Δήμου αρχίζει να πιέζεται σημαντικά, όσο η υγειονομική κρίση θα εκτείνεται στο χρόνο. Δεν θα αποτελεί έκπληξη αν όλες αυτές οι κοινοτικές πράξεις καλοσύνης αρχίσουν να ξεφυτρώνουν αυθόρμητα από ανθρώπους που αναλαμβάνουν δράση, παίρνοντας την κατάσταση στα χέρια τους. Αυτό θα είναι η αντίδραση μιας κοινωνίας που σηκώνει τα μανίκια για να εκφράσει και να δυναμώσει την ελπίδα. Αυτό είναι η μετάβαση.
Αυτή τη στιγμή, η καθεμία και ο καθένας από εμάς έχουμε μία ευκαιρία να επηρεάσουμε το αφήγημα στην Κοινότητά μας, στη χώρα μας και σε ολόκληρο τον κόσμο. Όταν περάσει ο άμεσος κίνδυνος της παγκόσμιας πανδημίας, θα επιστρέψουμε στη συνηθισμένη “κανονικότητα” που μας έφερε εδώ; Ή μήπως μπορούμε να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε και να οργανωνόμαστε ΤΩΡΑ, σε μια στιγμή όπου η εύθραυστη εξάρτησή μας από μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία είναι τόσο προφανής και η επιβίωσή μας απαιτεί εναλλακτικές λύσεις που ενισχύουν την τοπική ανθεκτικότητα; Μπορούμε να μοιραστούμε projects και πόρους με τους φίλους και τους γείτονές μας, διερευνώντας και δημιουργώντας τις λύσεις, κατά τη διάρκεια του επιπλέον χρόνου που έχουμε στη διάθεσή μας;
Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να σηκώσουμε τα μανίκια και να δουλέψουμε για το κοινό καλό. Είναι καιρός να ξεπεράσουμε τους φόβους και τους περιορισμούς μας και να αναλάβουμε την ταπεινή ηγεσία της κοινοτικής δράσης. Είναι καιρός να θέσουμε σε εφαρμογή ένα νέο όραμα για ένα καλύτερο μέλλον, και να μοιραστούμε τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για αυτό.
Ζούμε σε μια στιγμή μετάβασης, και τώρα είναι η ώρα να κάνουμε ό,τι καλύτερο περνά από το χέρι μας. Ο καθένας και η καθεμία ό,τι μπορει.
