Το 89% των ελληνικών ακτών ξεπερνούν την οριακή τιμή των 20 απορριμμάτων/100 μέτρα ακτής που έχει τεθεί για τις ευρωπαϊκές ακτές σύμφωνα με τα αποτελέσματα του προγράμματος EVMAR που στοχεύει στην αποτύπωση της συνολικής κατάστασης των υδάτινων απορριμμάτων στην Ελλάδα, μέσω της εναρμόνισης και αξιοποίησης των δεδομένων που συλλέχθηκαν από την iSea και 13 ακόμα φορείς. Σύμφωνα με την τελική έκθεση, τα αποτσίγαρα κυριαρχούν ως στις ελληνικές ακτές, ενώ ο βυθός κατακλύζεται από πλαστικά μπουκάλια.
Τα αποτελέσματα βασίζονται σε δεδομένα περισσότερων από 1640 δειγματοληψιών σε 676 διαφορετικές περιοχές που έχουν συγκεντρωθεί από το 2016.
Σύμφωνα με τα βασικότερα από αυτά:
το ποσοστό των πλαστικών απορριμμάτων που καταγράφεται στις ακτές και τους βυθούς της χώρας μας ξεπερνά το 80%,
το 78% όλων των απορριμμάτων αντιστοιχεί σε πλαστικά μιας χρήσης,
τα πολυπληθέστερα αντικείμενα τόσο στις ακτές, όσο και τους βυθούς της Ελλάδας είναι όλα πλαστικά, ενώ,
οι τουριστικές δραστηριότητες επηρεάζουν τη συσσώρευση απορριμμάτων με τις μεγαλύτερες ποσότητες να καταγράφονται πριν και μετά την τουριστική περίοδο, αποδεικνύοντας την περιστασιακή διαχείριση των απορριμμάτων στις τουριστικές περιοχές.
Με βάση τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την ανάλυση μεγάλου όγκου διαχρονικών δεδομένων, η iSea και οι συμμετέχοντες του προγράμματος καταλήγουν σε σειρά προτάσεων που τονίζουν τις ελλείψεις της ελληνικής πραγματικότητας στα διαφορετικά επίπεδα μετριασμού κι αντιμετώπισης του ζητήματος.
Ανάμεσα σε αυτές, προτείνονται μέτρα για τη χωριστή συλλογή διαφορετικών υλικών κι αντικειμένων, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές πολιτικές, με προτεραιότητα σε αυτά που καταλήγουν στο περιβάλλον σε μεγαλύτερες ποσότητες. Επιπλέον, αναδεικνύονται στοιχεία που προτείνεται να ενταχθούν στα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων με στόχο τόσο τη βελτίωση της διαχείρισης των απορριμμάτων, όσο και την παροχή των απαραίτητων εγκαταστάσεων για την ορθή απόρριψη και διαχωρισμό τους από τους πολίτες.
Παράλληλα, προτείνονται μέτρα για την ουσιαστική εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η διεξαγωγή ελέγχων για το παράνομο εμπόριο πλαστικών καλαμακιών μιας χρήσης και η επιβολή προστίμων για την απευθείας απόρριψη αποτσίγαρων και μικρών αντικειμένων στο περιβάλλον. Αντίστοιχα αναδεικνύεται και η εφαρμογή μέτρων από τους δημόσιους φορείς, όπως η εγκατάσταση και συντήρηση δημόσιων βρυσών και η αντικατάσταση των σκευών μιας χρήσης με επαναχρησιμοποιούμενα σε εκδηλώσεις.
Για την εφαρμογή όλων των παραπάνω, αλλά και για τη συστηματική παρακολούθηση του ζητήματος, προϋπόθεση αποτελεί επίσης η συνεχής ενημέρωσης του κοινού κι ομάδων στόχων, όπως οι καπνιστές, η προώθηση της συλλογής δεδομένων μέσω της Επιστήμης των Πολιτών και η δημιουργία εργαλείων και ανοιχτών δεδομένων, όπως η πλατφόρμα που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος EVMAR.
Το πρόγραμμα EVMAR συντονίζει η περιβαλλοντική οργάνωση iSea και συμμετέχουν οι: WWF Ελλάς, Padi Aware Foundation, Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (HELMEPA), Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, Skopelos Dive Center, Ikion Diving Alonissos,Project Ka.Πα., North Aegean Slops, ΑΝΤΙΓΟΝΗ, Π3= Plastic Pollution Prevention, We4All, The Cleaningans και η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης.
