3.9 C
Alexandroupoli
Δευτέρα, 7 Απριλίου, 2025

Γιατί τρώμε λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα;

- Χορηγούμενη-

Η λαγάνα πρωταγωνιστεί στο νηστίμο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Ποιά, όμως, είναι η ιστορία της; Τί συμβολίζει;

Η λαγάνα, παρασκευάζεται χωρίς προζύμι, και έναν τέτοιο πρόχειρο άρτο χρησιμοποίησαν και οι Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή.

Έκτοτε επιβαλλόταν από το Μωσαϊκό Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.

Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις «Εκκλησιάζουσες» λέει «Λαγάνα πέττεται» δηλ .»Λαγάνες γίνονται». Ο δε Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει τη λαγάνα ως «Το γλύκισμα των φτωχών».

Το έθιμο της λαγάνας παρέμεινε αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τον αρτοποιό της γειτονιάς, τραγανή λαχταριστή και σουσαμένια και καταναλώνεται κατά την Καθαρά Δευτέρα, την Πρωτονήστιμη Δευτέρα της Σαρακοστής.

Η ονομασία της «Καθαρά» προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, ως «ημέρα κάθαρσης». Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας. Επίσης κατά την ημέρα αυτή εξέρχονταν όλοι οικογενειακώς στην ύπαιθρο και έστρωναν κάτω στη γη και έτρωγαν νηστίσιμα φαγητά όπως χαλβά, ελιές, ταραμά και λαγάνα.

Από την Καθαρά Δευτέρα προετοιμάζεται ο άνθρωπος μετά τις εορτές και την καλοφαγία των Απόκρεων, να καθαρίσει την ψυχή και το σώμα του για να φτάσει στο τέρμα δηλ. στο Πάσχα και να αναστηθεί ξανά με την Ανάσταση του Κυρίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λαγάνα που έχει το σχή­μα της«κυρα-Σαρακοστής»,που παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι όλο νηστεία.

Τα χέρια της είναι σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας. Έθιμο που συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής ήταν κάθε Σάββατο να κόβουν το ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μ.Σάββατο όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.

Η νόστιμη και λαχταριστή για όλους μας λαγάνα είναι ένα προϊόν άξιο σεβασμού και με πραγματική πλούσια ιστορία, θα είναι μεγάλη απώλεια για τις επερχόμενες γενεές να ξεχάσουν τις παραδόσεις μας, να ξεχάσουν τις παλιές σαρακοστιανές μυρουδιές. Οι αρτοποιοί της γειτονιάς πιστοί στις παραδόσεις μας παρασκευάζουν την Καθαρά Δευτέρα τη λαγάνα συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του εθίμου, ώστε οι νέες γενεές να έχουν την ευκαιρία να ακούσουν, να μυρίσουν και να γευτούν τη Σαρακοστή γιατί οι Σαρακοστιανές μυρωδιές είναι έμμεσοι φορείς μιας βαθιάς πνευματικότητας.

- Χορηγούμενη-

Ακολουθήστε μας και στο Instagram

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP ΤΟΥ evros24.gr

Πρεμιέρα σήμερα για το «Καλάθι του Πάσχα»

Με εορταστικό ωράριο θα λειτουργούν από την προσεχή Κυριακή 13 Απριλίου τα εμπορικά καταστήματα της Αλεξανδρούπολης ενώ πρεμιέρα κάνει από σήμερα Δευτέρα (7/4) και...

Ανασφάλεια για τους αγρότες του Έβρου λόγω λήξης και μη ανανέωσης...

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας συνεχίζει να αγνοεί ένα ζήτημα ζωτικής σημασίας για τον Έβρο: τη μη ανανέωση της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας – Βουλγαρίας...

Εκλογές σήμερα στο ΤΟΕΒ Φερών Πέπλου

Καλούνται οι παραγωγοί του αγροκτήματος Φερών να προσέλθουν σήμερα Δευτέρα 07-04-2025 στα γραφεία του ΤΟΕΒ για να ψηφίσουν τους καινούργιους αντιπροσώπους του συγκεκριμένου αγροκτήματος...

Με αλυσίδες η κυκλοφορία βαρέων οχημάτων σε τμήματα του οδικού δικτύου...

Απαγορεύουμε λόγω έντονων καιρικών φαινομένων (συνεχή και έντονη χιονόπτωση) και ολισθηρότητας του οδοστρώματος: Την κυκλοφορία όλων των βαρέων οχημάτων με ωφέλιμο φορτίο άνω των 3,5...

Φωταγώγηση της Βουλής με μαύρο – κόκκινο χρώμα για την Ημέρα...

Με αφορμή την Ημέρα Μνήμης του Θρακικού Ελληνισμού, το Μέγαρο του ελληνικού Κοινοβουλίου φωταγωγήθηκε χθες το βράδυ της Κυριακής (6/4) με μαύρο-κόκκινο χρώμα, καθώς...

Χιονοθύελλα στον βόρειο Έβρο

Στα λευκά έχει ντυθεί ο βόρειος Έβρος από το Ορμένιο, τον Πεντάλοφο έως και το Σουφλί. Αυτή την ώρα επικρατεί χιονοθύελλα στην περιοχή της Ορεστιάδας. Οι...

Κλειστά τα σχολεία τους ορεινούς οικισμούς του Δήμου Σουφλίου

Σε όλες τις ορεινές περιοχές του Δήμου Σουφλίου χιονίζει από χθες το βράδυ μέχρι και αυτή την ώρα.Οι σχολικές μονάδες δεν θα λειτουργούν σήμερα...

Καιρός: Αισθητή πτώση της θερμοκρασίας με βροχές, καταιγίδες και χιόνια στα...

Ισχυρές βροχές και καταιγίδες στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου μέχρι τις μεσημβρινές ώρες.Ισχυρές βροχές τις πρωινές ώρες στην ανατολική Θεσσαλία, τις Σποράδες και τη...

Διαβασε και αυτο

Πρεμιέρα σήμερα για το «Καλάθι του Πάσχα»

Με εορταστικό ωράριο θα λειτουργούν από την προσεχή Κυριακή 13 Απριλίου τα εμπορικά καταστήματα της Αλεξανδρούπολης ενώ πρεμιέρα κάνει από σήμερα Δευτέρα (7/4) και...