13.9 C
Alexandroupoli
Δευτέρα, 28 Απριλίου, 2025

Γιατί τρώμε λαγάνα την Καθαρά Δευτέρα;

- Χορηγούμενη-

Η λαγάνα πρωταγωνιστεί στο νηστίμο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Ποιά, όμως, είναι η ιστορία της; Τί συμβολίζει;

Η λαγάνα, παρασκευάζεται χωρίς προζύμι, και έναν τέτοιο πρόχειρο άρτο χρησιμοποίησαν και οι Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή.

Έκτοτε επιβαλλόταν από το Μωσαϊκό Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.

Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις «Εκκλησιάζουσες» λέει «Λαγάνα πέττεται» δηλ .»Λαγάνες γίνονται». Ο δε Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει τη λαγάνα ως «Το γλύκισμα των φτωχών».

Το έθιμο της λαγάνας παρέμεινε αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τον αρτοποιό της γειτονιάς, τραγανή λαχταριστή και σουσαμένια και καταναλώνεται κατά την Καθαρά Δευτέρα, την Πρωτονήστιμη Δευτέρα της Σαρακοστής.

Η ονομασία της «Καθαρά» προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, ως «ημέρα κάθαρσης». Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας. Επίσης κατά την ημέρα αυτή εξέρχονταν όλοι οικογενειακώς στην ύπαιθρο και έστρωναν κάτω στη γη και έτρωγαν νηστίσιμα φαγητά όπως χαλβά, ελιές, ταραμά και λαγάνα.

Από την Καθαρά Δευτέρα προετοιμάζεται ο άνθρωπος μετά τις εορτές και την καλοφαγία των Απόκρεων, να καθαρίσει την ψυχή και το σώμα του για να φτάσει στο τέρμα δηλ. στο Πάσχα και να αναστηθεί ξανά με την Ανάσταση του Κυρίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λαγάνα που έχει το σχή­μα της«κυρα-Σαρακοστής»,που παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι όλο νηστεία.

Τα χέρια της είναι σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας. Έθιμο που συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής ήταν κάθε Σάββατο να κόβουν το ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μ.Σάββατο όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.

Η νόστιμη και λαχταριστή για όλους μας λαγάνα είναι ένα προϊόν άξιο σεβασμού και με πραγματική πλούσια ιστορία, θα είναι μεγάλη απώλεια για τις επερχόμενες γενεές να ξεχάσουν τις παραδόσεις μας, να ξεχάσουν τις παλιές σαρακοστιανές μυρουδιές. Οι αρτοποιοί της γειτονιάς πιστοί στις παραδόσεις μας παρασκευάζουν την Καθαρά Δευτέρα τη λαγάνα συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του εθίμου, ώστε οι νέες γενεές να έχουν την ευκαιρία να ακούσουν, να μυρίσουν και να γευτούν τη Σαρακοστή γιατί οι Σαρακοστιανές μυρωδιές είναι έμμεσοι φορείς μιας βαθιάς πνευματικότητας.

- Χορηγούμενη-

Ακολουθήστε μας και στο Instagram

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP ΤΟΥ evros24.gr

Πρωτογενής Παραγωγή στην εποχή της παγκόσμιας Κλιματικής Αλλαγής

Ο κύκλος του νερού γίνεται πιο ασταθής και ακανόνιστος λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αύξηση της θερμοκρασίας, περισσότερη εξάτμιση από θάλασσες, λίμνες και εδάφη. Αλλαγή στα...

ΓΣΕΕ: Μαύρη σελίδα για τη χώρα μας ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός...

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία είναι μια οδυνηρή υπενθύμιση της απαράδεκτης κατάστασης που επικρατεί στη χώρα μας...

Ερωτήσεις της Λαϊκής Συσπείρωσης για τη συνεδρίαση λογοδοσίας της Δημοτικής Αρχής...

Προβλήματα για την κατάσταση του πράσινου στην πόλη. Το Φεβρουάριο του 2022 παραδόθηκε στον Δήμαρχο  η μελέτη που είχε αναθέσει σε ομάδα μελετητών με επικεφαλής...

Αντιπροσωπεία του ΔΣ του Συνδέσμου Βιοτεχνιών Βιομηχανιών Έβρου συναντήθηκε με τον...

Θέματα που αφορούν την συνεργασία Δήμου Αλεξανδρούπολης και τοπικών μεταποιητικών επιχειρήσεων έθεσε αντιπροσωπεία του ΔΣ του Συνδέσμου με επικεφαλής τον Πρόεδρο Χρήστο Γιορδαμλή στην...

Ερωτήσεις της παράταξης “ΑΡΧΗ” για τη συνεδρίαση λογοδοσίας της Δημοτικής Αρχής...

Στο πλαίσιο της Ειδικής Συνεδρίασης Λογοδοσίας της Δημοτικής Αρχής Αλεξανδρούπολης την Τετάρτη 30.04.2025, η δημοτική παράταξη ΑΡΧΗ κατέθεσε τις εξής ερωτήσεις: Η κατάσταση με το...

Είκοσι έξι χρόνια Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου Νέας Ορεστιάδας

Για 26η συνεχόμενη χρονιά αδιάκοπα, χωρίς τίποτα ποτέ να το πτοήσει, το πεισματάρικο Γκατζολάκι του Έβρου επιμένει σταθερά να δημιουργεί με υπομονή, εργατικότητα, αγάπη...

Δήμος Ορεστιάδας: Τελετή βράβευσης Σχολικού Μαραθωνίου Ανακύκλωσης 2024-2025

Την Παρασκευή 23 Μαΐου στο Άλσος Ανδριανουπόλεως θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση βράβευσης των σχολικών μονάδων στο πλαίσιο του Σχολικού Μαραθωνίου Ανακύκλωσης 2024-2025. Στις 10 π.μ. θα ξεκινήσουν οι υπαίθριες δραστηριότητες με παιχνίδια...

ΑΣΠΑΙΤΕ: Έως 12 Μαΐου 2025 οι εγγραφές

Η ΑΣΠΑΙΤΕ είναι ένα Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα που υπάγεται στα ΑΕΙ της χώρας, μαζί με τα πανεπιστήμια και τη Σχολή Καλών Τεχνών. Πρόκειται για...

Διαβασε και αυτο