Οι τιμές του κακάο έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, και συμπαρασύρουν τις τιμές της σοκολάτας.
Μέχρι στιγμής φέτος, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το κακάο έχουν αυξηθεί περίπου κατά 21%. Όπως συμβαίνει συνήθως, οι υψηλότερες τιμές οφείλονται στη ζήτηση που υπερβαίνει την προσφορά.
Αυτή τη σεζόν οι σοδιές κακάο δεν είναι ικανοποιητικές, πιθανότατα λόγω ασθενειών της καλλιέργειας και ισχυρών βροχοπτώσεων. Και για την επόμενη σεζόν, οι μετεωρολόγοι αναμένουν άλλο ένα έλλειμμα λόγω του Ελ Νίνιο, του φυσικού φαινομένου στον τροπικό Ειρηνικό Ωκεανό που συνήθως φέρνει θερμότερες παγκόσμιες θερμοκρασίες – κακές συνθήκες για την καλλιέργεια κακάο.
Εν τω μεταξύ, η ζήτηση παρέμεινε ισχυρή, ιδίως στην Ευρώπη και την Ασία, σημειώνει ο Paul Joules, αναλυτής της Rabobank που επικεντρώνεται στις αγορές κακάο και γαλακτοκομικών προϊόντων.
Αρχικά, οι μετεωρολόγοι ανέμεναν καλή προσφορά φέτος, σύμφωνα με τον Joules. Αλλά πριν από μερικούς μήνες συνειδητοποίησαν ότι αυτή δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες.
«Σε σύγκριση με το έτος κακάο 2021/22, η περίοδος 2022/23 οδεύει προς έλλειμμα προσφοράς λόγω της μείωσης της παραγωγής», σύμφωνα με τη μηνιαία έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Κακάο για τον περασμένο Απρίλιο.
Για τα απογοητευτικά αποτελέσματα μπορεί να ευθύνονται οι ασθένειες των καλλιεργειών. «Παρατηρήσαμε περισσότερες περιπτώσεις CSSV (ασθένεια των διογκωμένων βλαστών)», εξηγεί ο Joules. Ο ιός των διογκωμένων βλαστών του κακάο εξαπλώνεται από έντομα και παρεμποδίζει την παραγωγή στις χώρες που προμηθεύουν κακάο εδώ και χρόνια. Για να καταπολεμήσουν τη θανατηφόρα ασθένεια, οι αγρότες πρέπει συχνά να ξεριζώνουν τα άρρωστα δέντρα και να φυτεύουν καινούργια. Μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να φτάσουν αυτά τα νέα δέντρα σε υψηλό επίπεδο παραγωγής», σημειώνει ο Joules.
Οι έντονες βροχοπτώσεις στην Ακτή Ελεφαντοστού, τον κορυφαίο προμηθευτή κακάο στον κόσμο, μπορεί επίσης να καθυστερήσουν τις σοδειές της άνοιξης και του φθινοπώρου, επισημαίνει ο Οργανισμός Κακάο, προσθέτοντας ότι η βροχή και η υγρασία ευνοούν τις ασθένειες στις καλλιέργειες.
Και σαν να μην έφταναν οι φετινές επιπλοκές, το Ελ Νίνιο απειλεί τη σοδειά της επόμενης σεζόν. Οι καλλιέργειες κακάο είναι ευαίσθητες στις υψηλές θερμοκρασίες που θα επιφέρει το φαινόμενο, και «η Ακτή Ελεφαντοστού πιθανότατα θα δει την κύρια συγκομιδή κακάο της να υποφέρει», προειδοποιεί μια πρόσφατη ανάρτηση της Gro Intelligence, η οποία αναλύει γεωργικά δεδομένα.
Οι κακές καιρικές συνθήκες στην περιοχή έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια αγορά κακάο. Η Ακτή Ελεφαντοστού είναι υπεύθυνη για σχεδόν το ήμισυ των παγκόσμιων κόκκων κακάο, ενώ η Γκάνα, το Καμερούν και η Νιγηρία συνεισφέρουν μαζί περίπου το ένα τέταρτο της παγκόσμιας προσφοράς.
Τι σημαίνει για τους καλλιεργητές
Η αύξηση των τιμών θα μπορούσε να προσφέρει κάποια οικονομική ανακούφιση στους φτωχούς καλλιεργητές κακάο.
Η Tony’s Chocolonely, μια εταιρεία σοκολάτας με έδρα το Άμστερνταμ, η οποία στοχεύει στη μείωση της εκμετάλλευσης στην αλυσίδα εφοδιασμού κακάο, είναι ικανοποιημένη που βλέπει τις τιμές να ανεβαίνουν.
«Είμαστε πολύ χαρούμενοι που οι τιμές του κακάο αυξάνονται», δηλώνει ο Pascal Baltussen, επικεφαλής επιχειρήσεων της Tony’s. «Οι τιμές του κακάο ήταν πάρα πολύ χαμηλές για να μπορούν οι καλλιεργητές κακάο της Δυτικής Αφρικής να βγάλουν τα προς το ζην».
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το κακάο χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό των αμοιβών που καταβάλλονται στους καλλιεργητές κακάο στην Ακτή Ελεφαντοστού και τη Γκάνα. Με τις υψηλότερες τιμές στην προθεσμιακή αγορά, «ελπίζουμε ότι θα επηρεαστεί θετικά το εισόδημα των καλλιεργητών».
Τι σημαίνει για τον καταναλωτή
Όπως και άλλες σοκολατοποιίες, η Tony’s έχει πληγεί από την άνοδο των τιμών όχι μόνο στο κακάο, αλλά και στη ζάχαρη. Νωρίτερα φέτος, η εταιρεία αύξησε τις τιμές της στις ΗΠΑ για τους λιανοπωλητές κατά περίπου 8%, για πρώτη φορά από την είσοδό της στην αμερικανική αγορά το 2015.
Άλλες εταιρείες έχουν επίσης αυξήσει τις τιμές. Και η αύξηση του κόστους του κακάο σημαίνει ότι θα μπορούσαν να έρθουν και νέες αυξήσεις στην τιμή της σοκολάτας.
Τα συμβόλαια για το κακάο είναι μακράς διάρκειας, οπότε οι υψηλότερες τιμές πιθανότατα δεν έχουν περάσει ακόμα στους καταναλωτές. «Δεν νομίζω ότι ο καταναλωτής έχει δει ακόμη την πλήρη έκταση του αντίκτυπου», σημειώνει ο Joules. Μόλις τεθούν σε ισχύ οι νέες συμβάσεις, «τότε είναι που θα δούμε την πλήρη έκταση της αύξησης των τιμών για τους καταναλωτές».
Οποιαδήποτε αύξηση θα έρθει να προστεθεί στις ήδη υψηλές τιμές της σοκολάτας στο λιανικό εμπόριο. Από την αρχή του χρόνου έως τις 29 Απριλίου, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, οι τιμές της σοκολάτας αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 14,5%, σύμφωνα με στοιχεία της NIQ, η οποία παρακολουθεί τις λιανικές πωλήσεις στις ΗΠΑ.
