Την τιμωρία της Ελλάδας για τα παράνομα pushbacks κατά μεταναστών ζητά η Frontex, καθώς η χώρα μας έχει 13 ανοικτές υποθέσεις για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών σε όλη την ΕΕ.
Ο Υπεύθυνος Θεμελιωδών Δικαιωμάτων Jonas Grimheden, ο οποίος κάνει συστάσεις στο διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού, είπε ότι η συμπεριφορά της Ελλάδας έδωσε στη Frontex δύο επιλογές: είτε να αναστείλει την αποστολή της στη χώρα είτε να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά της Ελλάδας.
Ο Grimheden τόνισε, ωστόσο, ότι η διακοπή των εργασιών δεν θα εξυπηρετούσε καλύτερα την αποστολή του οργανισμού, επειδή πρέπει να υπάρχει εποπτεία της ελληνικής κυβέρνησης.
«Εάν η Frontex φύγει από την Ελλάδα, δεν θα υπήρχε πλέον κανένας τρόπος να μάθουμε πώς αντιμετωπίζουν οι αρχές τους αφιχθέντες μετανάστες. Η υπηρεσία διασφαλίζει την παρακολούθηση και τη διαφάνεια», είπε.
«Πρέπει να υπάρξει κάποιο είδος τιμωρίας. Η ίδια η Επιτροπή είναι σε θέση να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά ενός κράτους μέλους», δήλωσε ο Grimheden. «Η Frontex δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα μόνη της».
Πρότεινε ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να συνδέσει την πρόοδο της Ελλάδας στα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών με την πρόσβασή της σε κεφάλαια. Σε μια ακραία περίπτωση, εάν η Αθήνα συνεχίσει να αποφεύγει τις ευθύνες της έναντι των μεταναστών, η Επιτροπή θα μπορούσε να κινήσει νομικές διαδικασίες ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Οι σκληρές αυτές δηλώσεις του Grimheden έρχονται μετά την απειλή του οργανισμού να περικόψει τη χρηματοδότηση για τα σκάφη της ακτοφυλακής, που συγχρηματοδοτούνται από τη Frontex, εκτός εάν οι Έλληνες εφαρμόσουν βασικές συστάσεις για τη μεταναστευτική πολιτική.
Η Επιτροπή δεν απάντησε σε επανειλημμένα αιτήματα για σχολιασμό.
Τον Μάιο του 2023, η ΕΕ κάλεσε την Ελλάδα να διερευνήσει καταγγελίες για εγκατάλειψη μεταναστών στη θάλασσα και απελάσεις.
Η Ελλάδα έχει επί του παρόντος 13 ανοιχτές υποθέσεις για εικαζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορούν μετανάστες, τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών σε ολόκληρο το μπλοκ. Το 2024, σχεδόν το ένα τρίτο των 56 ανοιχτών υποθέσεων της Frontex αφορούσε τη χώρα.
«Η Ελλάδα παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημά μας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε ο Grimheden, ο οποίος είναι υπεύθυνος θεμελιωδών δικαιωμάτων της Frontex από το 2021.
Το 2023, ο Grimheden πρότεινε επίσης την προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων του οργανισμού στην Ελλάδα λόγω παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων, κάτι που μπορεί να κάνει βάσει του άρθρου 46.