Αυξημένο λίπος στην κοιλιά και ιατρική παθολογική εξέταση

- Χορηγούμενη-

Διάφοροι  παράγοντες, όπως η διατροφή, η κληρονομικότητα, οι ορμόνες, η άσκηση, τα συμπαρομαρτούντα νοσήματα επηρεάζουν τον τύπο κατανομής λίπους σε κάθε άνθρωπο. O συνήθης τύπος κατανομής είναι ο τύπος σε σχήμα αχλαδιού (το λίπος που συσσωρεύεται στο κάτω μέρος του σώματος) και ο τύπος σε σχήμα μήλου ( λίπος στην περιοχή της κοιλιάς). Η αυξημένη «κοιλίτσα» χωρίς άλλα συμπτώματα είναι συνήθης στον πληθυσμό, ακόμη και σε νέους υγιείς ανθρώπους. Ωστόσο, η εναπόθεση λίπους στην κοιλιά έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις,   μεταβολικές διαταραχές, διαβήτη τύπου 2, παθήσεις χολής και ορισμένα καρκινώματα. Πότε δεν πρέπει να αναβάλλετε την ιατρική σας εξέταση:

1. Όταν ο δείκτης μάζας σώματος που αποτελεί δείκτη της συνολικής ποσότητας λίπους που έχετε ως οργανισμός υπερβαίνει το 24,9. Όταν αυξάνει το συνολικό λίπος του οργανισμού, το περίσσιο λίπος κυκλοφορεί στο αίμα, με αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής ινσουλίνης και αυξητικού παράγοντα -1 (IGF-1) και την διατάραξη του μεταβολισμού. Οι υπέρβαροι άνθρωποι αναπτύσσουν χρόνια φλεγμονή λόγω φλεγμονωδών ουσιών που εκκρίνει ο λιπώδης ιστός.  Όταν ή βλάβη του μεταβολισμού υπερβεί ένα κρίσιμο όριο που καθορίζεται από σύνθετους κληρονομικούς ιδιοσυστασιακούς παράγοντες και άλλες παραμέτρους υγείας, αναπτύσσονται διαβήτης, απόφραξη αρτηριών από λιπίδια και δυσλειτουργία ζωτικών οργάνων, τα οποία αυτές αρδεύουν, ανάπτυξη θρομβώσεων (π.χ. αθηρωμάτωση θρόμβοι καρδιάς εμφράγματα). Οι φλεγμονώδεις ουσίες, που εκκρίνει ο λιπώδης ιστός επίσης, όταν υπερβούν ένα κρίσιμο όριο, αλλοιώνουν τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος που έχει κομβικό ρόλο στην άμυνα έναντι ιών μικροβίων και στην εξουδετέρωση καρκινογόνων ουσιών με αποτέλεσμα τον αυξημένο κίνδυνο προσβολής από καρκινώματα και επικίνδυνες λοιμώξεις. Ο λιπώδης ιστός παράγει υπερβολικές ποσότητες οιστρογόνων, που διαταράσσουν, όταν υπερβούν ένα κρίσιμο όριο, την ορμονική ισορροπία στον οργανισμό. Η φυσική κατάσταση του οργανισμού, το σάκχαρο, η χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια, το ουρικό οξύ πρέπει να εκτιμηθούν με επιμέλεια κατά την διάρκεια της σωστής παθολογικής εξέτασης, εάν εκτός από αυξημένη εναπόθεση κοιλιακού λίπους, έχετε αρκετά παραπανίσια κιλά.
2. Όταν η εναπόθεση λίπους, οδηγεί σε αύξηση της περιφέρειας μέσης και συγκεκριμένα όταν η περιφέρεια μέσης είναι ≥102 cm στους άνδρες ή ≥88 cm στις γυναίκες. Κατά την διάρκεια της παθολογικής εξέτασης πρέπει να εκτιμηθεί στην περίπτωση αυτή εάν πάσχετε από μεταβολικό σύνδρομο, που αποτελεί σύνθετη νόσο που χαρακτηρίζεται από αντίσταση στην ινσουλίνη, οπότε πρέπει να λάβετε ειδική θεραπεία προφύλαξης από διαβήτη καρδιαγγειακά νοσήματα, λιπώδες ήπαρ και καρκινώματα. Το μεταβολικό σύνδρομο διαγιγνώσκεται όταν ένας ασθενής έχει τουλάχιστον 3 από τις ακόλουθες 5 καταστάσεις:
3. Αρτηριακή πίεση ≥130/85 mm Hg
4. Τριγλυκερίδια ≥150 mg/dL
5. HDL-C < 40 mg/dL στους άνδρες ή < 50 mg/dL στις γυναίκες
6. Γλυκόζη νηστείας ≥100 mg/dL
7. Περίμετρος μέσης ≥102 cm στους άνδρες ή ≥88 cm στις γυναίκες.
8. Εάν καταναλώνετε υπερβολική ποσότητα αλκοόλ ή έχετε υποβάλλει τον εαυτό σας σε δίαιτες απότομης αυξομείωσης βάρους ή κάνετε καθιστική ζωή. Στις περιπτώσεις αυτές πρέπει να εκτιμηθεί εάν το λίπος που έχετε δεν αποτίθεται μόνο επιφανειακά στην κοιλιακή χώρα αλλά διηθεί ήπαρ ή άλλα υποκείμενα όργανα. Η λιπώδης διήθηση ήπατος συνδέεται παθοφυσιολογικώς με μειωμένη βήτα-οξείδωση μιτοχονδριακών λιπαρών οξέων, αυξημένη σύνθεση ενδογενών λιπαρών οξέων, αλλοιωμένο μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών πολύ χαμηλής πυκνότητας (VLDL) και  μπορεί να προκαλέσει ηπατική φλεγμονή και θάνατο ηπατικών κυττάρων αλλοιώνοντας την αποτοξινωτική δύναμη του ήπατος που αποτελεί βασικό όργανο απομάκρυνσης και αδρανοποίησης τοξινών για τον οργανισμό. Η κατάσταση ενδέχεται να προκαλέσει ελάττωση της ενεργειακής εφεδρείας του σώματος, ηπατική ανεπάρκεια, κίρρωση. Οι ασθενείς με σπλαγχνική λιπώδη διήθηση ευρίσκονται σε ομάδα υψηλού κινδύνου για προσβολή από καρδιακές παθήσεις και καρκινώματα. Κατά την διάρκεια της παθολογικής εξέτασης, ενδέχεται να παραγγελθούν ειδικές εξετάσεις όπως υπερηχογράφημα κοιλιακών εσωτερικών οργάνων για να εκτιμηθεί η εναπόθεση σπλαγχνικού λίπους.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη