Μήνας πληρωµών αναµένεται ο Οκτώβριος, καθώς, όπως όλα δείχνουν, η προκαταβολή της Βασικής Ενίσχυσης όχι µόνο επισπεύδεται, αλλά θα είναι και µεγαλύτερη σε σχέση µε τον ισχύοντα κανονισµό. Όπως και πέρσι, λοιπόν, η Ελλάδα θα βρίσκεται ανάµεσα στα κράτη-µέλη που θα λάβουν το 70% της ενίσχυσης, αντί για το 50%, που προβλέπει ο κανονισµός.
Εξάλλου, η ελληνική πλευρά, ανταποκρινόµενη στην πρόσκληση της Κοµισιόν να τοποθετηθεί επί των λύσεων για την αντιµετώπιση των δυσκολιών που αντιµετωπίζουν οι αγρότες εξαιτίας των καιρικών συνθηκών, επέλεξε την οδό της αυξηµένης και πρόωρης προκαταβολής των άµεσων ενισχύσεων.
Με τους αγρότες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να έχουν πληγεί σηµαντικά από την ξηρασία αυτό το καλοκαίρι, η Επιτροπή αποφάσισε να ενεργοποιηθεί και στις αρχές Αυγούστου ανακοίνωσε µία πρώτη δέσµη µέτρων, την οποία και συµπλήρωσε πριν από λίγες ηµέρες.
Στο πακέτο µέτρων περιλαµβάνονται οι διαθέσιµες επιλογές στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης και των κρατικών ενισχύσεων, προκαταβολές άµεσων ενισχύσεων, αλλά και σηµαντικές παρεκκλίσεις σε κανόνες οικολογικού προσανατολισµού.
Την οδό των προκαταβολών επιλέγουν, εκτός από την Ελλάδα, το Βέλγιο, η Τσεχική Δηµοκρατία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Λετονία, η Λιθουανία, το Λουξεµβούργο, η Ουγγαρία, η Κροατία, η Πολωνία, η Πορτογαλία (Αζόρες), η Ρουµανία, η Σουηδία και η Βόρεια Ιρλανδία (Ηνωµένο Βασίλειο). Τη δυνατότητα αξιοποίησης των παρεκκλίσεων στο Πρασίνισµα έχουν επιλέξει το Βέλγιο, η Εσθονία, η Δανία, η Ιρλανδία, η Γερµανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Λετονία, η Λιθουανία, οι Κάτω Χώρες, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Σουηδία. Σηµειώνεται ότι πρόκειται για επιλογές/αιτήµατα, που δεν έχουν ακόµη εγκριθεί.
Το βέβαιο είναι ότι, µέχρι στιγµής, µέτρα που έχουν εγκριθεί από την Κοµισιόν και ανακοινωθεί από κράτη-µέλη είναι η αξιοποίηση των παρεκκλίσεων στο Πρασίνισµα από τη Γαλλία και των κρατικών ενισχύσεων από τις Γερµανία, Ιρλανδία, Πολωνία και Σουηδία.
Πακέτο µέτρων
Πρασίνισµα
Οι «εκπτώσεις» που αποφάσισε να κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις απαιτήσεις οικολογικού προσανατολισµού, που υποχρεούνται να τηρούν οι αγρότες στο πλαίσιο της ΚΑΠ, αφορούν:
Τη δυνατότητα τα κράτη-µέλη να επιλέξουν εάν θα εφαρµόσουν τις παρεκκλίσεις στη διαφοροποίηση των καλλιεργειών ή στις περιοχές οικολογικής εστίασης ή και στις δύο περιπτώσεις. Η απαλλαγή θα χορηγηθεί στους γεωργούς που είναι εγκατεστηµένοι σε περιοχές που αναγνωρίζονται επίσηµα από τα κράτη-µέλη ως πληγείσες από την ξηρασία.
Τη δυνατότητα να θεωρηθούν οι χειµερινές καλλιέργειες (που συνήθως σπέρνονται το φθινόπωρο για συγκοµιδή/βοσκή) εµβόλιµες, κάτι που απαγορεύεται σύµφωνα µε τους ισχύοντες κανόνες, εάν προορίζονται για βοσκή/παραγωγή χορτονοµής.
Τη δυνατότητα σποράς εµβόλιµων καλλιεργειών ως αµιγών καλλιεργειών (και όχι ως µείγµατος καλλιεργειών, όπως προβλέπεται επί του παρόντος) εάν προορίζονται για βοσκή/παραγωγή χορτονοµής.
Τη δυνατότητα συντόµευσης της ελάχιστης περιόδου οκτώ εβδοµάδων που προβλέπεται για τις εµβόλιµες καλλιέργειες, ώστε να επιτραπεί στους παραγωγούς αροτραίων καλλιεργειών να σπείρουν τις χειµερινές τους καλλιέργειες εγκαίρως µετά τις εµβόλιµες.
Σηµειώνεται ότι στη Γαλλία επεκτείνονται οι ήδη εγκριθείσες παρεκκλίσεις για τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών και τις περιοχές οικολογικής εστίασης, ώστε να καταστεί δυνατή η χορτοκοπή και η βοσκή σε εκτάσεις που βρίσκονται σε αγρανάπαυση.
Κρατικές Ενισχύσεις
Στο πλαίσιο των υφιστάµενων κανόνων για τις γεωργικές κρατικές ενισχύσεις, µπορούν να χορηγούνται ενισχύσεις ύψους έως 80% των ζηµιών που προκαλούνται λόγω ξηρασίας (ή έως 90% στις περιοχές µε φυσικούς περιορισµούς), υπό ορισµένες ειδικές προϋποθέσεις.
Η αγορά χορτονοµών µπορεί να είναι επιλέξιµη για τη χορήγηση ενίσχυσης είτε ως υλική ζηµία, είτε ως απώλεια εισοδήµατος.
Μπορεί να χορηγηθεί αποζηµίωση χωρίς να χρειάζεται να κοινοποιηθεί προηγουµένως στην Επιτροπή (οι λεγόµενες «ενισχύσεις ήσσονος σηµασίας»), ύψους έως 15.000 ευρώ ανά γεωργό, σε διάστηµα τριών ετών.
Αγροτική Ανάπτυξη
Όταν ένα κράτος-µέλος αναγνωρίζει την ξηρασία ως «φυσική καταστροφή», µπορεί να παρέχει στήριξη σε ποσοστό έως 100% για την αποκατάσταση του γεωργικού παραγωγικού δυναµικού που καταστράφηκε λόγω της ξηρασίας. Τα χρήµατα µπορούν να χρησιµοποιηθούν για επενδύσεις, όπως η επανασπορά των βοσκοτόπων.
Οι αγρότες µπορούν να γνωστοποιούν στις αντίστοιχες εθνικές αρχές περιπτώσεις έκτακτων περιστάσεων και να απαλλάσσονται από τις δεσµεύσεις τους στο πλαίσιο διάφορων καθεστώτων. Για παράδειγµα, θα επιτρέπεται στους γεωργούς να χρησιµοποιούν ζώνες ανάσχεσης για ζωοτροφές.
Τα κράτη-µέλη µπορούν να παρέχουν στήριξη στους γεωργούς µε εργαλεία διαχείρισης κινδύνων. Για παράδειγµα, µπορούν να προβούν σε οικονοµικές συνεισφορές σε ταµεία αλληλοβοήθειας για την καταβολή χρηµατικών αποζηµιώσεων στους πληγέντες γεωργούς. Επίσης, οι γεωργοί που υφίστανται απώλεια εισοδήµατος άνω του 30% του µέσου ετήσιου εισοδήµατός τους θα λαµβάνουν οικονοµική αποζηµίωση.
Αναφορικά µε τα µέτρα που ανακοινώθηκαν τελευταία, σχετικά µε τις νέες παρεκκλίσεις σε κανόνες οικολογικού προσανατολισµού, αναµένεται να εγκριθούν επισήµως έως τα τέλη Σεπτεµβρίου και να έχουν αναδροµική ισχύ.
Προκαταβολές
Οι αγρότες θα µπορούν να λαµβάνουν ποσοστό έως και 70% των άµεσων πληρωµών και 85% των πληρωµών, στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης, ήδη από τα µέσα Οκτωβρίου 2018, αντί να περιµένουν έως τον Δεκέµβριο για να βελτιωθεί η κατάσταση των ταµειακών τους ροών.
