Ο χρόνος έχει ξεκινήσει να κυλά αντίστροφα και ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα για την επανεκκίνηση της οικονομίας μετά τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων και για τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα είναι ο τουρισμός. Η τουριστική αγορά, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, είναι προγραμματισμένο να ανοίξει στις 14 Μαΐου, δεν αποκλείεται εντούτοις, εφόσον το επιτρέψουν τα επιδημιολογικά δεδομένα, η χώρα μας να υποδεχθεί και νωρίτερα τουρίστες.
Η φετινή σεζόν είναι ένα δύσκολο παζλ με πολλά κομμάτια: την πορεία της πανδημίας μέχρι τότε, δεδομένου πως τώρα οι αποφάσεις για το άνοιγμα δραστηριοτήτων ελήφθησαν υπό το βάρος του νέου ρεκόρ στον αριθμό των διαγνώσεων από την αρχή της πανδημίας στη χώρα μας, την πολιτική που θα ακολουθήσουν οι βασικές για τον ελληνικό τουρισμό αγορές και πότε θα επιτρέψουν τα ταξίδια στο εξωτερικό, τις διακρατικές συμφωνίες για την έλευση τουριστών χωρίς υποχρεωτική καραντίνα.
Οι συμφωνίες
Το Ισραήλ, οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, η Σερβία, η Ρουμανία φαίνεται πως θα είναι οι πρώτες χώρες που θα στείλουν τουρίστες στη χώρα μας. Συμφωνία με το Ισραήλ υπάρχει ήδη, ενώ με τη Ρουμανία συζητείται η δυνατότητα αμοιβαίας αναγνώρισης εγγράφων, με σκοπό να διασφαλιστεί η εύκολη πρόσβαση των τουριστών και στις δύο χώρες. Με τη Σερβία πρόσφατα υπογράφηκε “Κοινή Δήλωση” με την οποία οι δύο χώρες δεσμεύονται να καταβάλουν κάθε προσπάθεια ούτως ώστε να βρεθούν οι λύσεις για τα προβλήματα τα οποία προκάλεσε η COVID-19, και ειδικότερα την εφαρμογή του ψηφιακού πιστοποιητικού και την αμφίπλευρη αναγνώρισή του. Μάλιστα γίνεται προσπάθεια να ανοίξει ο τουρισμός πιλοτικά νωρίτερα, ίσως και εντός του Απριλίου.
Για την έλευση των Αμερικανών τουριστών είναι κομβικής σημασίας πότε θα ανοίξουν τα ευρωπαϊκά σύνορα. Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες αγορές, κυρίως στα έσοδα, και μια από τις πολυτιμότερες δεξαμενές εισπράξεων για τον τουρισμό της Αθήνας. Εξίσου σημαντική επίσης και από πλευράς αφίξεων είναι η Γερμανία, ο μεγαλύτερος “τροφοδότης” του ελληνικού τουρισμού. Το πότε θα επιτραπούν τα ταξίδια αναψυχής και ποιοι θα είναι οι περιορισμοί θα καθορίσουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τις φετινές επιδόσεις του τουρισμού.
Για τους επιχειρηματίες του κλάδου ο Ιούνιος πρέπει να είναι μήνας της κινητικότητας των ξένων επισκεπτών, με έσοδα που θα κινούνται μεταξύ του 40% με 50% του 2019. Για να παραμείνουν ρεαλιστικοί οι στόχοι αυτοί, όπως επισημαίνουν, εντούτοις, πρέπει να επιταχυνθούν οι εμβολιασμοί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Υπενθυμίζεται ότι οι εισπράξεις για το 2019 είχαν ανέλθει σε 18,2 δισ. ευρώ, ενώ στην αρχή του 2020, πριν από το ξέσπασμα του κορονοϊού, λόγω της μεγάλης δυναμικής που κατέγραφαν τότε οι προκρατήσεις, τα έσοδα αναμενόταν να ξεπεράσουν τα 20 δισ. ευρώ.
Το νέο πλαίσιο
Προκειμένου να επισκεφτεί κάποιος τη χώρα μας, θα πρέπει είτε να είναι εμβολιασμένος, είτε να έχει περάσει αρνητικό τεστ, είτε να έχει αναρρώσει από κορονοϊό. Θα υπάρχουν, επίσης, δειγματοληπτικά και στοχευμένα τεστ στα σύνορά μας. Στον βαθμό που κάποιος είναι αρνητικός, θα μπορεί να πηγαίνει στο ξενοδοχείο και να απολαμβάνει τις διακοπές του χωρίς καμία επιπλέον υποχρέωση, με τους ίδιους κανόνες που ισχύουν για κάθε Έλληνα πολίτη και κάθε φιλοξενούμενο.
Στο πλάνο είναι επίσης, μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού των ευάλωτων ομάδων, να αποφασιστεί ο εμβολιασμός των υπαλλήλων του τουρισμού, ώστε να δημιουργηθεί το απαραίτητο αίσθημα της ασφάλειας στις ξένες αγορές.
Ο γρίφος της εστίασης
Τουρισμός χωρίς ελεύθερες μετακινήσεις και κυρίως χωρίς εστίαση δεν μπορεί να υπάρξει. Η ημερομηνία για το άνοιγμα του τουρισμού θέτει ένα deadline για την επανεκκίνηση των οικονομικών δραστηριοτήτων. Πηγές από τον χώρο της τουριστικής αγοράς εκτιμούν πως υπάρχει χρόνος ακόμη μέχρι τότε, ώστε και να μειωθούν σημαντικά οι νέες διαγνώσεις, αλλά και να υπάρξει σημαντική αποσυμπίεση των νοσοκομείων. Όμως η πανδημία μέχρι τώρα έχει δείξει πως μπορεί να είναι απρόβλεπτη και κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά τι θα γίνει μέχρι τον Μάιο ή εάν θα υπάρξει και ένα τέταρτο κύμα, δεδομένων και των μεταλλάξεων, που έχουν προκαλέσει μεγάλη ανησυχία.
Τόσο, όμως, ο εμβολιασμός των εργαζομένων στον τουρισμό, που εξετάζεται, όσο και η συνεχής πραγματοποίηση τεστ σε εργαζομένους σε κομβικούς τομείς της οικονομίας, που συνδέονται και με τον τουρισμό, όπως το λιανεμπόριο και η ναυτιλία, θεωρείται πως θα αποτελέσουν ισχυρό μπόνους στην προσπάθεια ο ελληνικός τουρισμός να ξανακερδίσει την παλιά του δυναμική.
Σε κάθε περίπτωση, μεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες έχουν καταρτίσει ήδη τον σχεδιασμό τους για τη σεζόν και προγραμματίζουν να ανοίξουν σταδιακά μονάδες, ειδικά εάν υπάρχουν περισσότερες από μία στον ίδιο προορισμό, έως ότου σταθεροποιηθεί η ζήτηση και υπάρξουν αυξημένες κρατήσεις από το εξωτερικό.
Τα σημάδια των κρατήσεων
Διάθεση για διακοπές υπάρχει και αυτό είναι εμφανές. Το θέμα είναι πότε θα ξεκινήσει η ταξιδιωτική ροή και πώς θα γίνει αυτό με ασφάλεια, χωρίς τον κίνδυνο αναζωπύρωσης. Όπως αναφέρουν οι επιχειρηματίες, όλο το “παιχνίδι” θα κριθεί φέτος από τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής (last minute) και, φυσικά, από τον ανταγωνισμό στις προσφορές. Πρόσφατη έρευνα που δημοσιοποίησε το ΙΝΣΕΤΕ έδειξε, πάντως, πως η Ελλάδα έρχεται πρώτη στην προτίμηση των ταξιδιωτών και δυνητικών ταξιδιωτών από τις ευρωπαϊκές αγορές αναφορικά με το ποια χώρα θα επιθυμούσαν να επισκεφθούν στο αμέσως επόμενο ταξίδι τους προς Ευρώπη, με μικρή διαφορά από την Ιταλία, ενώ η Ισπανία κατατάσσεται στην τρίτη θέση.
