Μία ιδιότυπη συνάντηση του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος πραγματοποιήθηκε στις όχθες του Έβρου, την Κυριακή 24 του μηνός Ιουνίου ε.ε., με την ευκαιρία της 95ης επετείου από της ιδρύσεως της Νέας Ορεστιάδος, το έτος 1923.
Μετά την εκκένωση της Αδριανούπολης το μήνα Οκτώβριο του 1922 ο τότε Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως Πολύκαρπος Βαρβάκης με το ποίμνιό του εγκαταστάθηκε στην δυτική πλευρά του Έβρου, στο προάστιο Κάραγατς (Παλαιά Ορεστιάδα), για να μετεγκατασταθούν το επόμενο έτος, μετά την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης, για δεύτερη φορά πρόσφυγες μέσα σ’ ένα χρόνο, στην λασπώδη περιοχή του «Κούμ – Τσιφλίκ», που έμελλε να εξελιχθεί στη νεότερη πόλη της Θράκης, τη Νέα Ορεστιάδα.
Η τελευταία Κυριακή του μηνός Ιουνίου είναι αφιερωμένη στην μνήμη όλων εκείνων, που δημιούργησαν αυτή την πόλη, με πρωτεργάτη τον τότε Μητροπολίτη Αδριανουπόλεως, Πολύκαρπο Βαρβάκη, που σαν άλλος Μωυσής οδήγησε το ξεριζωμένο ποίμνιό του στην καινούργια του πατρίδα, 13 μόλις χιλιόμετρα απέναντι από την παλαιά.
Παράλληλα, η τοπική Εκκλησία τιμά τη μνήμη «πάντων των εν Αδριανουπόλει ασκήσει και αθλήσει διαλαμψάντων αγίων», με επίκεντρο τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίων Θεοδώρων, όπου συλλειτούργησαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως κ. Αμφιλόχιος και ο οικείος Ποιμενάρχης Μητροπολίτης Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνός. Την Θεία Λειτουργία παρακολούθησαν ο Βουλευτής Έβρου Αναστάσιος Δημοσχάκης, ο Δήμαρχος Ορεστιάδος Βασίλειος Μαυρίδης, ο Διοικητής της XVI Μεραρχίας, Στρατηγός Βασίλειος Παπαδόπουλος, ο Διοικητής της 3ης Ταξιαρχίας, Ταξίαρχος Ερμόλαος Παπαστεφανής, ο Αστυνομικός Διευθυντής Ορεστιάδος Πασχάλης Συριτούδης και άλλοι επίσημοι. Μετά την Θεία Λειτουργία ακολούθησε η καθιερωμένη Δοξολογία και Τρισάγιο στον αδριάντα του Μητροπολίτη Πολυκάρπου, που βρίσκεται σε παρακείμενη του Ναού πλατεία.
Ο επιχώριος Επίσκοπος προσφωνώντας το φιλοξενούμενο Μητροπολίτη Αδριανουπόλεως κ. Αμφιλόχιο είπε ότι μοιράζονται την ιστορία δύο πόλεων, που η μία συμπληρώνει την άλλη και συγχρόνως δίδει προοπτική η μία στην άλλη, αλλά και την ίδια αγωνία για τους δύο στρατιωτικούς Δημήτρη Κούκλατζη και Άγγελο Μητρετώδη, που κρατούνται στις φυλακές της Αδριανούπολης. Τέλος, ο Ποιμενάρχης σημείωσε ότι η ψυχή των Αδριανουπολιτών υπήρξε «γη καλή καγαθή», που καρποφόρησε ο λόγος του Θεού και την οποία πότισαν τα αίματα των μαρτύρων και τα δάκρυα των οσίων της Εκκλησίας μας, όπως ακριβώς εύφορη είναι και η γη αυτή, που αρδεύεται από τα άφθονα νερά του Έβρου και των παραποτάμων του.
Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας παρουσία των δύο Αρχιερέων και των αρχών έγιναν τα εγκαίνια του πρόσφατα ανακαινισθέντος εντευκτηρίου του «Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Αδριανουπόλεως», που συνεστήθη αρχικά το 1872, και εδρεύει σήμερα στη Νέα Ορεστιάδα, και στη Βιβλιοθήκη του οποίου φυλάσσεται σήμερα ο κύριος όγκος των διασωθέντων από την καταστροφή και την προσφυγιά βιβλίων του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου.
