Η παραδοσιακή ελληνική μεσογειακή διατροφή είχε ως βασική πηγή καθημερινής θερμιδικής πρόσληψης φυτικά προϊόντα της Μεσογείου, όπως τα όσπρια, τα πλήρη δημητριακά, το σταρένιο ψωμί, το extra παρθένο ελαιόλαδο, το πλιγούρι, τον τραχανά. Χαρακτηριζόταν από μέτρια κατανάλωση αυγών γαλακτοκομικών προϊόντων, μέτρια κατανάλωση ψαριών, ελάχιστη κατανάλωση κρέατος και απόσυρση ζωικών προϊόντων κατά τις νηστείες της Ορθοδοξίας .Η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να επαναξιολογήσει ο Έλληνας εισαγόμενα διατροφικά πρότυπα, που έχουν ως βάση το κρέας και το fast food και να επιστρέψει στην παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή που έχει σύμφωνα με έρευνες, πολλαπλές ευεργετικές επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα, το νευρικό σύστημα, το ανοσοποιητικό σύστημα, γαστρεντερικό σύστημα, το μεταβολισμό, την υπέρταση, την εξουδετέρωση καρκινογόνων, τη σωστή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, την επιβράδυνση της βιολογικής γήρανσης, τη μακροζωία. Η καθαρτική δράση της νηστείας είναι πολύ σημαντική στις σύγχρονες συνθήκες της μαζικής κτηνοτροφίας. Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή και η συμμόρφωση με παραδοσιακά πρότυπα θρησκευτικής νηστείας βελτιώνουν σημαντικά τους δείκτες νοσηρότητας στα περισσότερα σοβαρά νοσήματα που απασχολούν το σύγχρονο κόσμο.
Παρά ταύτα, ενώ τα παθολογικά προβλήματα υγείας στον ελληνικό πληθυσμό παρουσιάζουν σαφή κάμψη κατά την διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, το Πάσχα και τις ημέρες που ακολουθούν εμφανίζονται ιδιαίτερα αυξημένα. Σοβαρά παθολογικά νοσήματα που σχετίζονται με τα εορταστικά γεύματα αυτή την περίοδο είναι:
• Η τροφική δηλητηρίαση
• Η γαστρεντερίτιδα
• Η υπερτασική κρίση
- H γαστρίτιδα
- Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Η ηπατίτιδα
- Η χολοκυστίτιδα
- Η παγκρεατίτιδα
- Το καρδιακό επεισόδιο
- Η διαβητική απορύθμιση
Μέτρα πρόληψης
· Οι χειραψίες, οι θερμοί εναγκαλισμοί, τα κοινόχρηστα αντικείμενα (π.χ. τράπουλες, φιάλες ποτών) αποτελούν μέσα μετάδοσης μικροβίων από φορείς ή αρρώστους σε ανυποψίαστους υγιείς. Μην αμελήσετε να πλύνετε καλά τα χέρια σας πριν το φαγητό επί τριάντα δευτερόλεπτα. Τηρήστε ανάλογα μέτρα υγιεινής και κατά την παρασκευή του γεύματος. Τα σκεύη που χρησιμοποιούνται κατά την κοπή και την προετοιμασία του ωμού κρέατος και των ψαριών πρέπει να πλένονται πριν και αμέσως μετά την χρήση και πριν ξαναχρησιμοποιηθούν με καυτό νερό και σαπούνι.
· Μαγειρέψετε επαρκώς τα τρόφιμα και να μην τα καταναλώσετε ωμά εκτός εάν πρόκειται για καλά πλυμένα φρούτα και σαλάτες. Συντηρήστε τα τρόφιμα με επιμέλεια στο ψυγείο. Ελέγξτε το ψυγείο σας αναφορικά με την επάρκεια της ψύξης. Τα ζεστά πιάτα πρέπει ιδανικά να σερβίρονται ζεματιστά.
· Το μεγάλο Σάββατο, να αποφύγετε να μείνετε νηστικοί αναμένοντας το γεγονός της Ανάστασης. Εάν νηστεύετε φάτε κανονικά τα νηστίσιμά σας γεύματα.
· Το βράδυ της Ανάστασης φάτε μόνο παραδοσιακή μαγειρίτσα ή το οικογενειακό γεύμα με κρέας που συνηθίζετε και αφήστε το γλυκό για την επομένη. Μαγειρέψτε απλά, χωρίς μεγάλες ποσότητες άλατος, βουτύρου, ή μπαχαρικών. Μασήστε επαρκώς τις τροφές και αποφύγετε να τρώτε γρήγορα
· Κοιμηθείτε μία δύο ώρες μετά το δείπνο και όχι αμέσως μετά
· Καλό είναι τα γλυκά να καταναλώνονται το πρωί ή το απόγευμα μακράν των κυρίων γευμάτων και όχι αμέσως μετά
· Αποφύγετε την υπερκατανάλωση καφέ, τσάι.
. Αποφύγετε την κατάχρηση αλκοόλ. Αποφύγετε την κατανάλωση νοθευμένων ποτών επιλέγοντας καλής ποιότητας, σφραγισμένα επώνυμα ποτά κατά τις εξόδους σας. Αποφύγετε να καταναλώνετε ποτά με άδειο στομάχι ή αντιθέτως με μεγάλη ποσότητα φαγητού. Μην καταναλώσετε αλκοόλ εάν είστε υπό φαρμακευτική αγωγή
• Μην αυξήσετε την συνολική κατανάλωση των ημερήσια προσλαμβανόμενων θερμίδων
• Μειώστε την χρήση αναψυκτικών, τυποποιημένων γευμάτων, snack.
· Η αλλαγή καθιερωμένων διατροφικών συνηθειών είναι από τους κύριους παράγοντες που ευθύνονται για την απορρύθμιση του σακχάρου. Ορισμένοι διαβητικοί θα χρειαστούν τροποποίηση της δοσολογίας των φαρμάκων (ινσουλίνη) και συμπληρωματικές οδηγίες
· Οι υπερτασικοί και οι καρδιοπαθείς καλό είναι να αποφύγουν την κατάχρηση άλατος.
· Να αποφεύγετε σε όλο το διάστημα των εορτών, την αϋπνία, τις ακατάστατες ώρες ύπνου, το στρες και την υπερκόπωση.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
