«Κάθε τόσο υπάρχει αυτή η τεράστια έκπληξη. Τους ακούς να λένε, τι γίνεται ο κόσμος; γιατί χάνεται έτσι; Όταν η αναμονή για ακτινοθεραπεία στην Αθήνα κάποιες φορές είχε φτάσει τους 6 μήνες. Αυτή την στιγμή είναι στους 3 με 4 μήνες» λέει στο CNN Greece o Γιώργος Πισσάκας, πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας.
Η ακτινοθεραπεία είναι ένας από τους 3 βασικούς πυλώνες αντιμετώπισης του καρκίνου. Συμβάλει στο 40% των ιάσεων της νόσου.
Σύμφωνα με μελέτες πάνω από το 60% των καρκινοπαθών θα χρειαστούν ακτινοθεραπεία κατά την διάρκεια της θεραπείας τους.
Ωστόσο η πρόσβαση για τους Έλληνες ασθενείς θυμίζει Γολγοθά καθώς τα τελευταία 10 χρόνια η αναμονή για ακτινοθεραπείας στα δημόσια νοσοκομεία είναι από 2 έως 6 μήνες.
Έτσι οι ασθενείς αναγκάζονται να μπουν σε λίστα αναμονής. Ο καρκίνος όμως δεν περιμένει.
«Σκεφτείτε τον γιατρό που βλέπει τον ασθενή και πρέπει να του δώσει μια λύση και δεν έχει λύση. Πώς να σηκώσει αυτό το βάρος; Το κράτος πρέπει να σηκώσει αυτό το βάρος και να απολογηθεί, όχι ο κάθε γιατρός που βρίσκεται σε δύσκολη θέση έχοντας τα μάτια του ασθενούς πάνω του» λέει γεμάτος αγανάκτηση ο κύριος Πισσάκας, ο οποίος συμπληρώνει:
«Ο γιατρός μπορεί να πει στον ασθενή, δεν μπορώ να σε αναλάβω; Δεν μπορεί να το πει. Άρα θα πρέπει να τον βάλει σε μια αναμονή, γνωρίζοντας από την αρχή ότι είναι λάθος. Υπάρχουν περιπτώσεις καρκίνου που ο ασθενής θα πρέπει να αρχίσει άμεσα ακτινοθεραπεία. Θα πει κανείς αφού επείγει γιατί δεν τον βάζεις; Αυτός όμως που περίμενε στη σειρά για τρεις μήνες για να αρχίσει, έχει γίνει και αυτός επείγον περιστατικό».
Τα κενά του δημόσιου συστήματος υγείας βάζουν τους γιατρούς σε διλλήματα. Καλούνται να αποφασίσουν για τη ζωή τους ασθενούς και να «παίξουν» με τις πιθανότητες σχετικά με το πόσο αργά ή γρήγορα θα εξελιχθεί η νόσος.
Οι περισσότεροι καρκινοπαθείς όταν ακούνε από τα χείλη του γιατρού ότι υπάρχουν λίστες αναμονής σε όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ δεν πείθονται, μέχρι να το διαπιστώσουν οι ίδιοι.
«Παίρνουν αυτές τις μεγάλες σακούλες, οι οποίες είναι γεμάτες με όλες τις εξετάσεις τους και πηγαίνουν από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, ακούνε τις αναμονές που υπάρχουν και απελπίζονται» λέει ο Γιώργος Πισσάκας.
Μηχανήματα ακτινοθεραπείας στο ΕΣΥ
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας μας υπάρχουν 27 γραμμική επιταχυντές, με τους 16 να είναι παλιάς τεχνολογίας.
Τα μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας είναι υψηλής ακρίβειας. Αυτό σημαίνει ότι στοχεύουν καλύτερα τον όγκο οπότε έτσι προστατεύεται ο υγιής ιστός.
Το 2010 είχε εξαγγελθεί η τοποθέτηση 8 ακτινοθεραπευτικών μηχανημάτων νέας τεχνολογίας στο ΕΣΥ. Η αγορά θα γινόταν μέσω ΕΣΠΑ. Τελικά μέχρι το τέλος του 2015 αγοράστηκαν και τοποθετήθηκαν 4: στο Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, στο νοσοκομείο Ιωαννίνων, στο Μεταξά και στον Άγιο Σάββα.
Οι Έλληνες γιατροί με λιγοστά όπλα στη φαρέτρα τους παλεύουν καθημερινά για να σώσουν τους ασθενείς.
«Το ελληνικό κράτος δείχνει παντελή αδιαφορία για τον Έλληνα καρκινοπαθή, όσον αφορά τουλάχιστον την ακτινοθεραπεία. Τα τελευταία δέκα χρόνια, με χρήματα του ελληνικού δημοσίου αγοράστηκε μόνο ένα μηχάνημα, στο Νοσοκομείο Άγιος Ανδρέας της Πάτρας» λέει ο κύριος Πισσάκας.
Η λύση σε ότι αφορά την αντικατάσταση των μηχανημάτων παλαιάς τεχνολογίας δόθηκε από την ιδιωτική πρωτοβουλία.
Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος κάνει δωρεά στο κράτος 10 υπερσύγχρονα ακτινοθεραπευτικά μηχανήματα συνολικής αξίας €20 εκατομμύριων ευρώ. Η δωρεά καλύπτει και 2ετή δωρεάν συντήρηση.
Οι 10 γραμμικοί επιταχυντές θα τοποθετηθούν στα εξής νοσοκομεία:
• Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αλεξάνδρα»: 1 γραμμικός επιταχυντής
• Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αττικό»: 2 γραμμικοί επιταχυντές (αντικατάσταση και προσθήκη)
• Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης: 1 γραμμικός επιταχυντής
• Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας: 1 γραμμικός επιταχυντής
• Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών (Ρίο): 1 γραμμικός επιταχυντής
• Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου: 2 γραμμικοί επιταχυντές
• Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Θεαγένειο»: 2 γραμμικοί επιταχυντές
Η αντικατάσταση των παλαιών ακτινοθεραπευτικών μηχανημάτων έχει ήδη ξεκινήσει και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στις αρχές του 2018.
Η δωρεά αυτή ναι μεν βοηθάει στη θεραπεία των καρκινοπαθών δεν λύνει όμως όλα τους τα προβλήματα.
Όπως επισημαίνει στο CNN Greece o πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, η ποιότητα της θεραπείας ναι μεν θα βελτιωθεί, οι λίστες αναμονής όμως θα παραμείνουν καθώς υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε εξιδεικευμένο προσωπικό:
«Το προσωπικό επαρκεί για μια βάρδια, δεν υπάρχει πρόβλεψη για απογευματινό ωράριο […] Από την δωρεά το κράτος εισπράττει 25% ΦΠΑ. Μόνο από αυτά τα λεφτά θα μπορούσε να πάρει προσωπικό. Μεγαλύτερο πρόβλημα υπάρχει με τους τεχνολόγους».
Στην Ελλάδα, οι ασθενείς με καρκίνο υπολογίζονται σε 46.000 ετησίως. Από αυτούς, 28.000 με 30.000 άνθρωποι χρειάζονται ακτινοθεραπεία, αλλά λόγω της έλλειψης μηχανημάτων καθώς και των μεγάλων χρόνων αναμονής για έναρξη θεραπείας, τελικά λαμβάνουν ακτινοθεραπεία περίπου 24.000.
Στη χώρα μας, αναλογούν 3,8 ακτινοθεραπευτικά μηχανήματα ανά εκατομμύριο πληθυσμού, όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι περίπου 6.
