Μέσα στην εβδομάδα – ίσως και σήμερα – οι τράπεζες θα ανακοινώσουν τις λεπτομέρειες του σχεδίου τους για την ασπίδα προστασίας από τις αυξήσεις των επιτοκίων που θα σηκώσουν για όλα τα στεγαστικά δάνεια, μετατρέποντας τα στην ουσία από κυμαινόμενα σε σταθερα, με την επιβολη πλαφόν στο επιτόκιο euribor τριμήνου.
Η ασπίδα αυτή θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με την επιδότηση του 50% των αυξήσεων στις δόσεις στεγαστικών δανείων όσων θεωρούνται – με βάση πλέον τα διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια – ευάλωτοι που τρέχει ήδη.
Με τις 2 αυτές ρυθμίσεις τόσο η κυβέρνηση όσο και οι τράπεζες θέλουν να μην αντιστραφεί η πορεία μείωσης των κόκκινων δανείων και να δημιουργηθεί μια νέα γενιά , ενδεχόμενο που αποτελεί έναν από τους έξι μεγάλους κινδύνους για την ελληνική οικονομία σύμφωνα με τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννη Στουρνάρα.
Τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης της ΤτΕ δείχνουν ότι το 2022 μας άφησε με μονοψηφιο επιτέλους ποσοστό στα κόκκινα δάνεια στο 8,7% από 12,8% το 2021 και είναι ύψους 13,2δισ€.
Για την ακρίβεια στις 4 συστημικές τράπεζες βρίσκεται στο 6,4%, οι μικρότερες όμως μη συστημικές ανεβάζουν τον μέσο όρο καθώς δεν μειώνουν με την ίδια ταχύτητα τα κόκκινα δάνεια από το χαρτοφυλάκιο τους και η ΤτΕ επισημαίνει ότι το απόθεμα σε κάποιες από αυτές παραμένει πολύ υψηλό.
Όπως και να έχει παραμένει σε πολύ υψηλότερο επίπεδο, περίπου 3 φορές επάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλαπλάσιος αριθμός κόκκινων δανείων βρίσκεται στα χέρια των λεγόμενων funds , περίπου 70δισ€, αλλά ποιοτικά στοιχεία για τα συγκεκριμένα χαρτοφυλάκια δεν υπάρχουν.
Όπως αναμενόταν πιο εύκολα “κοκκινίζουν” τα καταναλωτικά δάνεια τα οποία σχεδόν 2/10 (18%) είναι σε καθυστέρηση. 10% είναι το αντίστοιχο ποσοστό στα στεγαστικά και 7,6% στα επιχειρηματικά.
Από τα κόκκινα επιχειρηματικά , το 27% έχουν δοθεί σε ελεύθερους επαγγελματίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις και ακολουθούν με 11,7% οι μικρές και μεσαίες.
Από τα κόκκινα τραπεζικά δάνεια το 30,6% θωρείται αβέβαιης είσπραξης και το 36,2% έχει καταγγελθεί.
1/4 κόκκινα δάνεια βρίσκεται σε καθυστερηση πάνω από έτος κι αυτός είναι άκρως ανησυχητικό από τη στιγμή μάλιστα που το ποσοστό τους έχει αυξηθεί 4 μονάδες σε σχέση με πέρυσι.
Από το σύνολο των κόκκινων , στο τέλος του έτους το 36,1% ήταν συνδεδεμένο με κάποια ρύθμιση ενώ η ΤτΕ επισημαίνει ότι μεγάλος ρυθμός δανείων που ρυθμίζονταιι , γρήγορα γυρνούν στο κόκκινο.
Στον αντίποδα ο ρυθμός εξυγίανσης βρίσκεται μόλις στο 4% αν και αυξημένος αρκετά σε σχέση με πέρυσι.
Υπό αυτό το πρίσμα δεν είναι διόλου τυχαίες οι συνεχείς παραινέσεις του Χρήστου Σταϊκούρα προς τις τράπεζες και κυρίως τα funds να κάνουν ό,τι μπορούν ώστε να προσφέρουν βιώσιμες ρυθμίσεις δανείων ακόμη κι όταν εξετάζονται ήδη ρυθμισμένα δάνεια.
Αυτό που βλέπουν στο Υπουργείο Οικονομικών είναι φυσικά η αύξηση του κόστους δανεισμού. Σύμφωνα με την έκθεση της ΤτΕ το μεσοσταθμικό επιτόκιο ενός επιχειρηματικού δανείου το 2022 ήταν στο 3,5% από 3% το 2021.
Τον Ιανουάριο είχε ήδη φτάσει στο 5% και φυσικά συνέχιζε ανοδικά.
Παρόμοια και η εικόνα με τα στεγαστικά δάνεια. Μέσος όρος 2022 3,1% από 2,8% το 2021. Τον Ιανουάριο είχε ήδη σκαρφαλώσει στο 3,7%.
Και φυσικά όλοι αναγνωρίζουν ότι μπορεί ο κύκλος της αύξησης των επιτοκίων να κλείνει , απέχουμε όμως ακόμη αρκετά όσο ο πληθωρισμός παραμένει.
