Αδιαμφισβήτητα, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές μπορούν να αποτελέσουν ένα εξαιρετικό εργαλείο στα χέρια τόσο των ενηλίκων, όσο και των παιδιών, προσφέροντας πρόσβαση όχι μόνο στην ψυχαγωγία, αλλά και στη γνώση. Ωστόσο, πολλά είναι τα παιδιά που αρχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα, καθώς περνούν πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή. Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Ελπίδα Παναγιωτουνάκου, μας δίνει 10 συμβουλές που θα βοηθήσουν τόσο εμάς όσο και το παιδί μας να βγούμε νικητές από την… μάχη του Η/Υ!
Συζητήστε με το παιδί σας σχετικά με την κατάχρηση που κάνει στον υπολογιστή. Προσπαθήστε να διαπιστώσετε εάν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος που το παιδί σας περνάει τόσο χρόνο μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή. Μήπως λειτουργεί γι’ αυτό ως μια απόδραση από την πραγματικότητα; Μήπως αποτελεί τη μόνη συντροφιά του; Μήπως νιώθει ότι επιτέλους ανήκει σε μια ομάδα; (π.χ. ως μέλος on line παιχνιδιών).
Τοποθετήστε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή σε έναν κοινόχρηστο χώρο. Παίρνοντάς τον από το υπνοδωμάτιο του παιδιού, αποτρέπετε την υπερβολική χρήση του, ενώ ταυτόχρονα θα είναι πιο εύκολο για εσάς να ελέγχετε το είδος της χρήσης του από το παιδί σας.
Ορίστε κωδικό ασφαλείας χρήστη. Έτσι, το παιδί θα χρειάζεται να ζητήσει την άδειά σας προτού χρησιμοποιήσει τον υπολογιστή.
Προσπαθήστε να εξακριβώσετε τον βαθμό εξάρτησης του παιδιού σας από τον υπολογιστή, καθώς και από το τι ακριβώς είναι εξαρτημένο. Παραδείγματος χάριν, μένει προσηλωμένο με τις ώρες στον υπολογιστή παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια; Μπαίνει συνεχώς στο chat; Επισκέπτεται ιστοσελίδες ακατάλληλου περιεχομένου; Απλά σερφάρει στο διαδίκτυο;
Συμφωνήστε με το παιδί σας την επιτρεπόμενη ημερήσια χρήση του υπολογιστή και μείνετε σταθεροί στα χρονικά όρια που θα θέσετε.
– Διερευνήστε εάν το παιδί σας τηρεί την συμφωνία σας από μόνο του (για να είμαστε ρεαλιστές, αυτό σπάνια θα συμβεί).
– Εάν δεν μπορεί να ελέγξει τις ώρες που απασχολείται στον υπολογιστή, χρησιμοποιείστε ένα χρονόμετρο ή ξυπνητήρι.
– Προκειμένου να αποτελέσετε ένα θετικό πρότυπο για το παιδί σας, κάντε κάτι αντίστοιχο και με τον εαυτό σας. Εάν το παιδί σας δει πως οι κανόνες είναι για όλη την οικογένεια ( με κάποιες διαφοροποιήσεις ανάλογα με την ηλικία του κάθε μέλους), τότε είναι πιο πιθανό να συμμορφωθεί και το ίδιο.
Ελέγξτε την χρήση του διαδικτύου. Παρακολουθήστε το «Ιστορικό» των ιστοσελίδων που έχει επισκεφτεί το παιδί σας ή εάν νιώθετε πως η κατάσταση έχει αρχίσει να ξεφεύγει εκτός ελέγχου σκεφτείτε την εγκατάσταση ενός keylogger (Τα keyloggers είναι επιβλαβή προγράμματα που εκτελούνται σχεδόν αόρατα, καταγράφουν όλες τις πληροφορίες που πληκτρολογείτε και στη συνέχεια, στέλνουν πληροφορίες σ’ αυτόν που σας έχει μολύνει με το keylogger). Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή τίθενται θέματα δεοντολογίας, καθώς πρόκειται για παραβίαση προσωπικών δεδομένων.
Εγκαταστήστε ένα πρόγραμμα «Γονικού Ελέγχου». Ωστόσο, αποφύγετε να του απαγορεύσετε εξ’ ολοκλήρου την χρήση του υπολογιστή, καθώς κάτι τέτοιο θα προκαλούσε την έντονη άρνησή του, με αποτέλεσμα να μην συνεργαστεί μαζί σας.
Αντικαταστήστε μέρος του χρόνου απασχόλησης του παιδιού σας από τον υπολογιστή, με κάποια δραστηριότητα που θα μοιραστείτε από κοινού. Επιλέξτε εξωτερικές δραστηριότητες (μπάσκετ, ποδόσφαιρο, ποδήλατο), επιτραπέζια παιχνίδια, θέατρο – σινεμά. Επίσης, είναι σημαντικό να το φέρνετε σε εβδομαδιαία επαφή με τους φίλους του για παιχνίδι. Ο περιορισμένος ελεύθερος χρόνος του παιδιού, θα αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στην υπερβολική χρήση του υπολογιστή.
Θέστε συνέπειες. Στην περίπτωση που το παιδί σας δεν καταβάλει προσπάθεια να μειώσει τον χρόνο επαφής του με τον υπολογιστή, αναθέστε του δουλειές μέσα στο σπίτι ή αφαιρέστε του άλλα προνόμια που του παρέχετε μέχρι τώρα.
Ευαισθητοποιείστε το παιδί σας στις αρνητικές συνέπειες της κατάχρησης του ηλεκτρονικού υπολογιστή για την υγεία του. Χρησιμοποιείστε εικόνες και ενημερωτικό υλικό από έγκυρες πηγές ή παροτρύνετέ το να συζητήσει με πρόσωπα που εμπιστεύεται.
Η αλήθεια είναι πως οι υπολογιστές και πιο συγκεκριμένα το διαδίκτυο γίνονται η πλατεία της πόλης για το παγκόσμιο χωριό του αύριο. Μπορεί, όμως, να είμαστε πλούσιοι σε πληροφορία, αλλά φτωχοί σε χρόνο. Πρέπει να μάθουμε, λοιπόν, πώς να επιλέγουμε μόνο τα καλύτερα και τα πιο χρήσιμα για να τον αφιερώνουμε αποκλειστικά εκεί και βέβαια, το ίδιο να διδάξουμε και στα παιδιά μας!
