Κατακόρυφη επιδείνωση των συνθηκών υγείας και ασφάλειας της εργασίας καταγράφεται στην χώρα μας κατά την διάρκεια της επτάχρονης οικονομικής κρίσης που ταλανίζει εργαζόμενους και επιχειρήσεις.
Η επιδείνωση οφείλεται στην εντατικοποίηση της δουλειάς, την παρατεταμένη εργασιακή ανασφάλεια, τις απολύσεις αλλά και την ανεργία που έχουν εξουθενώσει τους πρώην και νυν εργαζόμενους. Παράλληλα στο γεγονός ότι λόγω κόστους έχουν μειωθεί σημαντικά τα κονδύλια για τη λήψη μέτρων ασφάλειας από πλευράς επιχειρήσεων αλλά και οι έλεγχοι από την Πολιτεία στους χώρους εργασίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ το 2007 το κόστος για την υγεία και ασφάλεια στους χώρους εργασίας ήταν 250 δις δολάρια!
«Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στην Ευρώπη αλλά ιδιαίτερα στην Ελλάδα-όπου έχει χαθεί το 30% του ΑΕΠ και με 1,5 εκατομμύριο ανέργους- επηρεάζουν καθοριστικά την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» ανέφερε ο επίκουρος καθηγητής επιδημιολογίας και επαγγελματικής υγιεινής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ειδικός ιατρός εργασίας κ Γιώργος Ραχιώτης μιλώντας σε διάλεξη του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος με θέμα: «Oι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην υγεία και ασφάλεια της εργασίας».
Σύμφωνα με όσα υποστήριξε ο κ Ραχιώτης η παρατεταμένη ανασφάλεια στους χώρους εργασίας, το κλείσιμο επιχειρήσεων και η ανεργία έχουν άμεση επίπτωση στην υγεία των εργαζομένων.
Συγκεκριμένα η κατάσταση αυτή έχει συνδεθεί με:
Κατακόρυφη αύξηση του στρες
Σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout)
Αύξηση περιστατικών υπέρτασης και στεφανιαίας νόσου
Κατάθλιψη
Αύξηση μυοσκελετικών παθήσεων ( λόγω εντατικοποίησης της εργασίας)
Αύξηση ψυχιατρικής νοσηρότητας
Αύξηση επισκέψεων στους γενικούς γιατρούς
Αύξηση αυτοκτονιών
Η μείωση του αριθμού των εργαζομένων, λόγω κατάρρευσης επιχειρήσεων , αλλά και των απολύσεων φαίνεται να οδηγεί σε μείωση του αριθμού των εργατικών ατυχημάτων.
«Η μείωση των εργατικών ατυχημάτων δεν πρέπει να μας εφησυχάζει γιατί οφείλεται στην ύφεση και τη μαζική καταστροφή της παραγωγικής βάσης » διευκρίνισε ο κ Ραχιώτης.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην υγεία και ασφάλεια της εργασίας, θα αυξηθούν όσο παρατείνεται η κατάσταση αυτή και δεν υπάρχουν σημάδια ανάκαμψης.
Την άποψη αυτή φαίνεται να συμμερίζονται και οι πολίτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης , οι οποίοι σύμφωνα με δημοσκόπηση, σε ποσοστό 61% πιστεύουν ότι η οικονομική κρίση επηρεάζει αρνητικά την υγεία και την ασφάλεια στους εργασιακούς χώρους.
Το εργασιακό στρες είναι ιδιαίτερα αυξημένο στο χώρο της υγείας- δημόσιων νοσοκομείων όπου σύμφωνα με ελληνική μελέτη από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, το 88% των εργαζομένων που συμμετείχαν σε έρευνα, ανέφεραν ελλείψεις σε βασικά υγειονομικά υλικά. Επίσης το 84% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι οι ελλείψεις αυτές είχαν αρνητικές επιπτώσεις στην περίθαλψη των ασθενών.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΝΟΣΟΙ
Σύμφωνα με το ιατρικό κριτήριο « επαγγελματική νόσος είναι κάθε νόσος ή παθολογική κατάσταση, η οποία προκαλείται ή επιδεινώνεται στον εργαζόμενο στο εργασιακό του περιβάλλον».
Κάθε χρόνο δε, σύμφωνα με το ασφαλιστικό κριτήριο έχουμε 4-10 εκ. περιπτώσεις επαγγελματικών ασθενειών, παγκοσμίως.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2012 η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει εκπονήσει οποιαδήποτε στρατηγική για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης στον τομέα «της υγείας και ασφάλειας της εργασίας».
Εργασιακό περιβάλλον είναι δε ο χώρος, στον οποίο διεξάγονται διάφορες παραγωγικές δραστηριότητες, αποτελεί συνάρτηση επενδύσεων και εργατικής δύναμης και εμπερικλείει δυναμική πρόκλησης νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Οι βλαπτικοί παράγοντες στο χώρο της εργασίας είναι:
Φυσικοί (θόρυβοι, δονήσεις κ,λ,π)
Χημικοί( ουσίες, κάπνισμα, κ,λ,π)
Βιολογικοί (βιολογικά νοσήματα)
Εγκάρσιοι κίνδυνοι (π.χ. νυχτερινή βάρδια,)
Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα είχαν ως συνέπεια την:
Μείωση τραπεζικής πίστης
Αύξηση δημόσιου χρέους
Μείωση ΑΕΠ κατά 30% , μια πτώση πρωτοφανή για τα δεδομένα της μεταπολεμικής Ευρώπης.
Ανεργία
Συμπερασματικά, η οικονομική κρίση έχει αρνητικές επιπτώσεις στο επίπεδο της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, στην Ελλάδα, αλλά και στην ΕΕ.
